مکانیزم ماشه بهعنوان یکی از مفاهیم کلیدی در علوم اجتماعی و سیاسی، بهویژه در زمینههای مربوط به جنگ، خشونت و تنشهای بینالمللی، شناخته میشود. این مفهوم به عوامل و شرایطی اشاره دارد که میتوانند منجر به بروز یک بحران یا جنگ شوند و بهعنوان یک پدیده پیچیده، تأثیرات عمیقی بر جوامع بشری دارد. درک بهتر این سازوکار میتواند به تصمیمگیران سیاسی و اجتماعی کمک کند تا راهبُردهایی برای پیشگیری از بروز بحرانها و جنگها تدوین کنند و راهکارهایی برای بهبود وضعیت اجتماعی و اقتصادی جوامع ارائه دهند.
در روزهایی که صدای آژیر جنگ فروکش کرده اما سایهاش هنوز بر جان و ذهن مردم سنگینی میکند، جامعه ایران وارد مرحلهای از «تعلیق روانی» شده که ادامه آن میتواند به فرسودگی مزمن بینجامد. دکتر امیرحسین جلالیندوشن، روانپزشک و پژوهشگر حوزه سلامت اجتماعی، در این گفتوگو از بحرانهای انباشته، بیگانگی عاطفی مردم با سیاستورزان و مرز شکننده امید و خستگی روان جمعی سخن میگوید.
در عصر انفجار اطلاعات و سلطهی شبکههای اجتماعی، خبرهای جعلی بیش از هر زمان دیگری زندگی فردی و جمعی را تحتتأثیر قرار دادهاند؛ بیتوجهی به صحت اخبار نهتنها باورها و تصمیمهای ما را تحت سیطرهی منافع دیگران درمیآورد، بلکه میتواند پیامدهای خطرناک و حتی قانونی بهدنبال داشته باشد. برای مواجههی آگاهانه با این پدیده، شناخت ویژگیهای خبر جعلی و تمرین روشهای تشخیص آن، ضرورتی اجتنابناپذیر است.
در یکی از حساسترین مقاطع حیات سیاسیاش، رجب طیب اردوغان تلاش دارد با گشودن باب گفتوگو با کردها و بهرهگیری از نقشآفرینی عبدالله اوجالان، مسیر تازهای برای حل یکی از طولانیترین و پرهزینهترین منازعات داخلی ترکیه بگشاید؛ تلاشی که اگرچه با تردیدهایی روبهروست، اما میتواند سرآغازی برای صلحی پایدار و فصلی نو در مناسبات سیاسی و اجتماعی این کشور باشد.
وداع نمادین چریکهای پ.ک.ک با سلاح در جاسنهی سلیمانیه، نه صرفاً نشانه یک معاملهی سیاسی با دولت ترکیه، بلکه بازتاب پوستاندازی فکری و راهبردی این جنبش است؛ دگرگونیای که ریشه در بازاندیشی اوجالان، عبور از ایدئولوژی مسلحانه و پذیرش سیاستورزی پراگماتیک دارد؛ تحولی که ممکن است صحنهی سیاست ترکیه را برای همیشه دگرگون کند.
خلع سلاح نمادین گروهی از نیروهای پ.ک.ک در غار جاسنه، نشانهای از آغاز فصلی تازه در حیات سیاسی این جنبش است؛ گذار از مبارزهی مسلحانه به کنش مدنی و دیپلماسی. این تحول، در صورت همراهی دولت ترکیه با اصلاحات واقعی و پذیرش متقابل، میتواند به بازتعریف جایگاه کردها در نظم سیاسی منطقه و تقویت ثبات در مرزهای ترکیه، عراق و سوریه بینجامد.
بیش از ۲۰ ماه (۶۳۸ روز) است که تجاوز و نسلکشی مردم غزه (با بیش از ۲۰۰ هزار کشته، زخمی و مفقود) توسط صهیونیستهای یهودی و مسیحی ادامه دارد. ژنوسایدی که نماینده و مدعیان تمدن غربی (بخوانید توحش غربی، با پیشینهای مملو از اشغالگری، خیانت، جنایت، قساوت و قتلعام) آن را با استفاده از جدیدترین تسلیحات نظامی و فنّاوری روز، در برابر انظار عمومی جهانیان انجام میدهند.
همانطور که پیشتر در یکی از یادداشتهایم اشاره کردهام، جایگاه و منزلت رسانه، با همهی گونههای گفتاری و نوشتاریاش، در دنیای امروز از اهمیت ویژهای برخوردار است. امروزه برای کمتر کسی این اهمیت پوشیده مانده، و رسانه را در کنار سه قوهی مجریه، مقننه و قضائیه، یکی از ارکان قدرت میدانند.
مشکل جنگ در این است که بخشی از تبعات آن در مراحل پس از جنگ نمود بیشتری پیدا میکند. مسئله تورم، بورس، اشتغال و بیکاری، تامین سوخت و انرژی، برقراری امنیت رسیدگی به عوارض و پیامدهای جسمی و روحی و روانی مصدومین و آسیبدیدگان از این موارد است. بهویژه کسانی که دچار صدمات جسمی یا روحی شدهاند و یا نزدیکان خود را از دست دادهاند، نباید احساس بیپناهی و فراموششدگی کنند.
گفته میشود، سیاهترین و عمیقترین لحظات تاریكی شب، درست قبل از موعدی است كه قرار است نخستین شرارههای نور سحرگاهی، جلوهگر شود. این مفهوم را مردم ایران به خوبی در ساعات ابتدایی بامداد 3تیرماه و در كشاكش نبرد با دشمن صهیونی به عینه مشاهده كردند، زمانی كه در سختترین شب حملات ناجوانمردانه اسراییلیها، خبر درخواست و پذیرش آتشبس از سوی امریكا و اسراییل منتشر شد را روی صفحه گوشیهایشان دیدند.
کپی رایت © 1401 پیام اصلاح . تمام حقوق وب سایت محفوظ است . طراحی و توسعه توسط شرکت برنامه نویسی روپَل