پرسیار: تکایە بە کورتی تیشکێ بخە سەر ژیانی خۆت، خاتوو هەڵاڵە محه‌ممه‌د ئەڵماس کێیە؟
وه‌ڵام: من هەڵاڵە محەممەد ئەڵماس، لەدایک بووى 1/7/1973 هەڵەبجەى شەهید، هەڵگرى بڕوانامەى بەکالوریوس لە شەریعەتى ئیسلامى و خاوەنى بڕوانامەى زانستى شەرعى و وەک ئەندامى کاراى سەندیکاى ڕۆژنامەنووسانى کوردستان لەم ناوەندە حزوورم هەیە هاوڕێ لەگەڵ ئەوەشدا ماوەی (٢٥) ساڵە وەک چالاکوانى ئافرەتان خاوەنى چەندین لێکۆڵینەوە و نووسین لە بوارى ئافرەتان و خێزاندا ئەرکی خۆم جێبەجێ کردووە.
شێخی پیران و ھەڵوێست بەرامبەر قڕکردنی ئەرمەن وەك نموونە
شێخ سەعیدی پیران لە بەرامبەر ھەوڵەکانی حکومەتی (ئیتیحاد و تەرەقی) بۆ قڕکردنی ئەرمەنەکان لە سەروبەندی جەنگی جیھانی یەکەمدا، فتوایەکی مێژویی دەردەکا و بەوەش خزمەتێکی گەورە بە ئیسلام و کورد و ھەق و دادپەروەری دەکات. لە دەقی فتواکەی شێخی پیراندا ھاتووە؛ (هەركەسێك ئەرمەنيیەك بكوژێت وەك ئەوەيە موسوڵمانێكی كوشتبێت، داواتان لێ دەكەم بيانشارنەوە و ڕزگاريان بكەن لە دەست دوژمنكارانى توركيا، هەردەست درێژيیەك بۆيان حەرامە).
وتوێژێک لەگەڵ بەڕێز مامۆستا سەیید محەممەد ئەمین واژی مەهاباد
سڵاو ڕێزم هەیە لە خزمەت برایان و خوشکانی زێدە ئازیز، وەک دەزانین کۆمەڵگای کوردی زۆری ڕێز بۆ ئایینی پیرۆزی ئیسلام داناوە و بە شانازییه‌وە ئەرکەکان و پێداویستییه‌کان بەڕێوە دەبا، یەکێ لە ڕاسپاردەکانی ئایینی پیرۆزی ئیسلام، ڕۆژووگرتنە لە مانگی پیرۆزی ڕەمەزان، لە کوردستانی ئازیزماندا وەک هەر شوێنەکی تر، دابونەریتی تایبەتی خۆی هەیە. سەبارەت بەو بابەتە و بۆ زیاتر شیکردنەوە؛ دیمانەیەکمان پێک هێناوە لەگەڵ بەڕێز مامۆستا سەیید محەممەد ئەمین واژی، شارەزای بواری ئایینی.
دیدێکی ئیسلامیی کوردستانی، مەسەلەی فەلەستین ھاوشێوەی مەسەلەی کوردستان و زیاتریش، بۆتە جێگەی چەندین مشتومڕ و ھەڵوێستگیریی نێوخۆیی و ھەرێمایەتی و نێودەوڵەتی. ئەوەی ئەم مەسەلەشی ھەستیارتر کردووە، ڕەھەندە ئایینییەکەیەتی، لە سۆنگەی تێکەڵبوونی مەسەلەی خاك و ڕزگاری بە قودس و مزگەوتی ئەقسا.
دیدێکی ئیسلامیی کوردستانی، مەسەلەی فەلەستین ھاوشێوەی مەسەلەی کوردستان و زیاتریش، بۆتە جێگەی چەندین مشتومڕ و ھەڵوێستگیریی نێوخۆیی و ھەرێمایەتی و نێودەوڵەتی. ئەوەی ئەم مەسەلەشی ھەستیارتر کردووە، ڕەھەندە ئایینییەکەیەتی، لە سۆنگەی تێکەڵبوونی مەسەلەی خاك و ڕزگاری بە قودس و مزگەوتی ئەقسا.
دیدێکی ئیسلامیی کوردستانی، مەسەلەی فەلەستین ھاوشێوەی مەسەلەی کوردستان و زیاتریش، بۆتە جێگەی چەندین مشتومڕ و ھەڵوێستگیریی نێوخۆیی و ھەرێمایەتی و نێودەوڵەتی. ئەوەی ئەم مەسەلەشی ھەستیارتر کردووە، ڕەھەندە ئایینییەکەیەتی، لە سۆنگەی تێکەڵبوونی مەسەلەی خاك و ڕزگاری بە قودس و مزگەوتی ئەقسا.
د. مه‌حموود وه‌یسی، مامۆستای زانكۆ له تاران:
مەعنەوییەت و ڕۆحانییەتی قوڕئان جۆرێک له هەناسەدانی مرۆڤە
(گفتوگۆیەکی فیکری و مەعنەوی لەگەڵ نووسەر و وەرگێڕ و مامۆستای زانكۆ، دکتۆر مەحموود وەیسی)
ئاماژە:
بنچینه و بناغەی زۆرێک له (دژە نۆرم) و داڕمان و ئاڵۆزی و بێ سەروبەرییەکان له گۆڕەپانی جۆراوجۆری ژیانماندا، پێوەندی به لاوازی و هەژاری له‌لایەن ئاکار و بەها مەعنەوییەکانەوە هەیه، کە چارەسەرکردنی ئەم کۆسپ و گرفتەش تەنیا به گەڕانەوەیەکی پێداگرانە و جیددی بۆ ئەو سەرچاوە بایەخهێنەرەی کلتوورییەیه - کە گرنگترینیان قوڕئانی پیرۆزە - بە دەست دێت.
له‌گه‌ڵ هه‌ر ڕووداوێكی هه‌ستیاردا، ڕای گشتی له كۆمه‌ڵگای ئێمه‌دا زۆر به‌خێرایی دابه‌ش ده‌بێ بۆ دوو به‌ره‌ى ناكۆك و دژبه‌یه‌ك، ئه‌م دیارده‌یه شایانی له‌سه‌ر وه‌ستانه، كه‌مترین هه‌ڵوێسته‌كردنیش ئه‌وه‌یه بپرسین: بۆچی؟
پاش هه‌ندێك خوێندنه‌وه و چاودێریكردن و تێڕامان، لێره‌دا چه‌ند سه‌رنجێكی تایبه‌ت سه‌باره‌ت به هۆكاره‌كانی پشت ئه‌م دیارده‌یه تۆمار ده‌كه‌م:
به‌نێوی خوا
پارێزگاری به‌ڕێزی پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا؛ به‌ڕێز دکتۆر موحەممه‌د مه‌هدی شه‌هریاری
وێڕای ڕێز و سڵاو
هه‌روه‌ک ئاگادارن ئه‌وساڵیش وه‌ک ساڵانی ڕابردوو، قایمقامی به‌ڕێزی شاری سه‌رده‌شت له دیمانه‌یه‌ک له‌گه‌ڵ میدیاکان ڕایگه‌یاند که ئه‌وساڵیش ڕێزنان له ساڵڕۆژی کیمیابارانی ٧ی پووشپەڕ به ئاماده‌بوونی به‌رپرسان به‌ڕێوه ده‌چێت. وێڕای پێشوازی له‌و هه‌واڵه، گه‌ره‌کمه له‌و ده‌رفه‌ته که‌ڵک وه‌رگرم و چه‌ند پرسیارێکی که ده‌مێکی مێشکی منیان به‌خۆوه سه‌رقاڵ کردووه، له به‌ڕێزتان بپرسم.
لەپاڵ وشەکانی یەکپۆشی، یەکدەنگی، یەکڕەنگی، یەکهەڵوێستی و... هتددا، فەرهەنگی کوردی بۆ لەمەودوا، ڕەنگە ناچار بێ وشەیەکی نوێ و نامۆ بخزێنێتە نێو لاپەڕەکانییەوە، بەنێوی "یەکڕوخساری"!
نا؛ یەکڕوخساری هەر تەنیا وشەیەکی سادەیش نییە، نەخۆشییەکی کوشندەیشە، لە باڵا و گیان و ڕۆحی میللەتێکی تازە پیاکەوتوو ئاڵاوە. میللەتێ کە بە گەورە و گچکە و ژن و پیاوەوە، هەڵەداوان و ڕاکەڕاکەیەتی، لەم سەنتەر و کلینیکی جوانکارییەوە بۆ ئەوی تر، خۆی داوەتە بەر ڕەحمەتی دەرزی و سلیکۆن و چەقۆ، بە ئومێدی ڕاکردن و خۆدزینەوە لە خۆ!
کۆپی ڕایت 1401 په‌یامی ئیسلاح. ھەموو مافێکی ئەم ماڵپەڕە، پارێزراوە. ئامادەکردن و په‌ره‌پێدان لەلایەن شەریکەی بەرنامەنووسی رووپەل