سایت رسمی جماعت دعوت و اصلاح

مقدّمه‌: 

کمال سپاس و ستایش؛ تنها از آنِ خداوند متعال است. درود و سلام بر پیامبران گزیده و بر خاتم آنان، محمّد مختار و بر خاندان و یاران‌اش، که پیشوایان هدایت‌اند؛ و هر که آنان را الگوی خود بداند، هدایت یافته است.

اجتهاد در شریعت اسلام جایگاه مهم و با ارزشی دارد. به بارنشستن ثمره‌ی شریعت و تحقق اهداف و مقاصد آن در زندگی فردی، خانوادگی، اجتماعی و به طور کلی امّت اسلامی، در گرو به‌کارگیری عملی اجتهاد در زمینه‌های گوناگون و سطوح مختلف آن، نیز بهره‌گیری از انواع متعدّد آن همچو: اجتهاد تأسیسی و ترجیحی،[1] هم چنین استفاده از اجتهاد مطلق، جزیی، فردی یا جمعی خواهد بود.

هدف: بیداری اسلامی

من قصد توسیع و بزرگ جلوه دادن مسائل و نیز قصد بی توجهی به موانع فرا راه بیداری را ندارم. موانعی که بدون شک بزرگ و سهمگین است و کسی جز افراد جاهل و یا زورگو آن را انکار نمی‌کند. با وجود این می‌گویم که:

یکی از بارزترین ویژگی‌‌های بیداری اسلامی آن است که تنها نمایان گر حقیقی ضمیر و وجدان و هویت و عقاید تمدن امت اسلامی است. و همچنین تبلور شخصیت تاریخی و بیانگر آرمان‌‌ها و آرزوهایی که از ذات و روح و ساختار حقیقی ملل مسلمان سرچشمه گرفته، می‌باشد.

از ابن قیم –رحمه الله- توضیحات جالبی درباره‌ی اقسام بندگی خدا و سهم دل و زبان و اندامها و احساسات به طور کلی، در این عبودیت فراگیر، مطالعه کردم که نقل آن را از کتاب ارزشمند و مفید وی، «مدارج السالکین» سودمند می‌بینم. او می‌گوید:

«محور بندگی و عبودیت، روی پانزده پایه بنا می‌گردد. کسی که این پایه‌های اساسی را کامل گرداند (واجد باشد) به بالاترین سطح و درجه‌ی بندگی دست یافته است.

توضیح این که، وظیفه‌ی بندگی میان دل، زبان و اعضای بدن تقسیم گردیده و هر کدام از آنها وظیفه‌ی عبادی ویژه خود را دارند.

دانستیم که رسالت انسان در روی زمین، عبادت خداوندی است که آفریدگار و بخشنده‌ی نعمتهای ظاهری و باطنی می‌باشد.

معنی و حقیقت عبادت از نظر لغوی و شرعی را نیز فهمیدیم.

اکنون می‌باید اشکال و انواع و مظاهر و دامنه‌های عبادت را بشناسیم، به عبارت دیگر باید پاسخ این سؤال را دریابیم که: خدا را با چه چیزی عبادت کنیم؟

حال که خداوند ما را برای عبادت خود یعنی اطاعت همراه با عالیترین درجه‌ی خضوع، و آمیخته به محبت آفریده است، این اطاعت در چه چیزی متجلی می‌گردد؟ و در چه زمینه‌ای باید باشد؟

دولت از نگاه اسلام همچون بسیاری از دولت‌‌های دنیای متمدن امروزی، نهادی مدنی است، و تنها یک ویژگی آن را از دیگر دولت‌‌ها متمایز می‌گرداند، و آن قرار داشتن بر پایه «اصول و ثوابت»شریعت اسلامی است. در این مقاله توضیح خواهیم داد که چنین دولتی بر پایه‌‌های: شورا، انتخاب حاکمان و بیعت یا پذیرش و اراده آزاد مردم، و برخورداری آنان از حق اندرز، انتقاد و بازخواست است. و از طرفی یاری آن از راه فرمانبرداری مشروع و نافرمانیش در ارتباط با اقدامات نامشروع است. همچنین در صورت اصرار حکومت بر کجروی و خودکامگی مردم از حق بر کناری آن بر خوردارند.

مفهوم لغوی عبادت

 قاموس می‌گوید: عبدیت، عبودیت و عبادت: فرمانبرداری.

 در صحاح چنین آمده است: اصل عبودیت، خضوع و فروتنی است و تعبید یعنی کوچک و بی‌مقدار شمردن.

 مثلاً گفته می‌شود: راه معبد و شتر معبد یعنی: قطران مالیده، نرم و هموار شده.

 عبادت یعنی: فرمانبرداری و تعبد یعنی: پرستش، برحسب اشتقاق چند معنی پیدا کرده است: ﴿فَادْخُلِي فِي عِبَادِي﴾ یعنی داخل شو در گروه من. سپس معنی تازه‌ای بدان افزوده است و آن عبارت است از: ولاء.

 در مخصص ج 13 ص 96 چنین آمده است:

2. از نظر روح و قواعد اسلامی؛
آواز خوانی در ذات خود امری طبیعی است، زیرا نغمه‌ی دل و احساس است و در آن زیانی نیست. مگر نه این است که آوازخوانی از طیبات دنیاست و روان‌ها از آن لذت می‌برند، و خردها و فطرت‌های پاک آن را نیک و پسندیده می‌داندو گوش‌ها را نوازش می‌دهد، همانگونه که غذای گوارا لذت‌بخش معده است. هماهنگونه که منظره‌ی زیبا لذت چشم، و بوی خوب لذت بینی است، شنیدن آواز دلنواز، برای گوش لذتبخش است. سؤال این است: آیا طیبات و آن چه سبب لذت می‌شود در اسلام حلال است یا حرام؟

این پرسش در زمینه‌های گوناگون و مناسبت‌های مختلف بر زبان بسیاری جاری می‌شود و مورد استفتا قرار می‌گیرد؛ جمهور مسلمانان تا به امروز در این مسأله اختلاف داشته‌اند و شیوه‌ی رفتارشان به تبع اختلافشان فرق می‌کند.

عناوین برنامه:
- ظاهری‌های عصر جدید
- معطلّه‌های عصر جدید (کسانی که به تعطیلی نصوص معتقدند) و تعطیلی نصوص اسلامی
- پرسش‌های بینندگان
- مقاصد پنج‌گانه‌ی شریعت