وحید سهرابیفر: نظریههای الهیاتی -مانند سائر نظریات- به منظور معنادار ساختن پدیدهها به کار میروند. مدعای نوشته حاضر این است که الهیات سنتی در جهان پساغزه، معنابخشی خود را به میزان قابل توجهی از دست داده است و مومنان نیازمند الهیات جدیدی هستند.
مطالعات تطبیقی و نقد تاریخی منابع سیره نبوی، امکان بازخوانی جدیدی از شخصیت حضرت محمد(ص) در دوران پیشابعثت فراهم کرده است. یافتهها حاکی از آن است که ایشان، برخلاف تصویر رایج در برخی متون کهن، از موقعیت اجتماعی و اقتصادی ممتازی در مکه برخوردار بود و از طریق سفرهای تجاری به شام و ایران، با جریانهای فکری و فرهنگی عصر پساباستان آشنا شده بود. محمد عثمانی، در این مقاله، با استناد به منابع تاریخی و یافتههای باستانشناسی اخیر، در پی ترسیم چهرهای از «محمدِ تاجر» به عنوان یک «دانای عرب» است که بستر ضروری برای درک عمیقتر از پیامبری ایشان فراهم میآورد.
استاد عبدالرحمن پیرانی از مهمترین چهرههای دینی-اجتماعی معاصر اهل سنت ایران است که فراتر از جایگاه سازمانی خود در جماعت دعوت و اصلاح، بهعنوان الگویی از «رهبری خدمتگزار» شناخته میشود. ویژگی متمایز او در پیوند دادن ایمان عمیق با عمل اجتماعی پایدار و تقویت سرمایهی اجتماعی جامعه مسلمانان تبلور یافته است. یادداشت حاضر به قلم محمدعلی سوره، با رویکردی تحلیلی میکوشد نشان دهد که کاریزمای پیرانی نه در قدرتنمایی، بلکه در فروتنی، صداقت و خدمتمحوری جلوهگر است و میراث او تنها روایت تاریخی نیست، بلکه مسئولیتی مستمر برای بازتولید صادقانهی راه و منش وی در نسلهای آینده بهشمار میآید.
در انبوه ستایشها و تجلیلهایی که از امام شافعی به عنوان «معمار اصلی فقه اسلامی» و «بنیانگذار علم اصول فقه» میشود، یک پرسش بنیادین و جسورانه به گوش میرسد: آیا این تصویر شکوهمند، بازتابی از واقعیت تاریخی است یا برساختی متأخر از سنتی فقهی که مشتاقانه در جستوجوی پدری بنیانگذار بود؟
پیامبر اسلام(ﷺ) فراتر از یک پیامآور اخلاق و عبادت، معمار تمدن و سیاستمداری خردمند بود. این مقاله ابعاد کمتر گفتهشده از سیرهی ايشان را برجسته میکند: مدیریت بحران، توجه به محیطزیست و بهداشت، سادهزیستی عملی، پایهگذاری حقوق شهروندی، احترام به تنوع فرهنگی و تأکید بر عقل و مشورت. سیرهی پیامبر(ﷺ) الگویی جامع برای امروز است؛ الگویی که بر عدالت، خردورزی، رحمت و کرامت انسانی استوار است
پرسش از سرنوشت انسان پس از مرگ، همواره دغدغه بشر بوده است. در روزگار ما با گسترش فلسفههای پوچگرا، اهمیت بازگشت به وحی الهی بیش از پیش نمایان میشود. آثار علیمحمد صلابی (۲۰۱۱) و عبدالرحمن بن ناصر سعدی (۱۹۹۸) بر این نکته تأکید دارند که آمادگی برای قیامت تنها با ایمان صحیح، تقوا، عمل صالح و محبت به خدا و رسول تحقق مییابد. تقوا بهترین توشه برای آخرت و کلید رستگاری معرفی شده است؛ آمادگیای که مؤمن را در زمرهی بندگان محبوب خدا و در کنار پیامبران و صالحان قرار میدهد.
در آغاز این مقاله لازم است اشاره کنیم که فقیهان در اصول استنباط، روشهای استدلال و حجیت منابع تبعی مانند عرف، قیاس، استحسان، استصحاب، قول صحابی و دیگر منابع، با یکدیگر اختلاف نظر دارند. همچنین در برخورد با قواعد زبانی و ضوابط اصولی نیز تفاوتهایی دیده میشود؛ از جمله در احتجاج به انواع احادیث یا در تعارض میان دو متن شرعی. همچنین درباره اجتهاد به رأی در مواردی که نصی وجود ندارد، بر اساس منابع تبعی اختلافاتی وجود دارد
آزمون و ابتلا در تربیت الهی روشی اساسی است که موجب آشکار شدن ضعف و قوتها، زدودن ناخالصیها و شکوفایی استعدادهای نهفته انسان میشود. سختیها و رنجها، همچون کیمیا، انسان خام را به پخته و ناتوان را به توانا بدل میسازند. ملتی که رسالت الهی دارد تنها در میدان ابتلا و مبارزه ورزیده و آمادهی پاسداری از پیام میشود، نه با پیروزیهای آسان و بیرنج.
متن با الهام از ربیعالاول، تولد پیامبر اسلام را به عنوان الگوی یک «رسانه انسانی» معرفی میکند؛ رسانهای که بر صداقت، اخلاق و کرامت استوار بود. پیامبر پیش از هر ابزار، خود پیام بود و اخلاق خبری را عبادتی میدانست که جامعه را آرام میکرد. مدینه او مدرسهای برای همزیستی و دیپلماسی ارتباطی بود و سبک گفتوگویش نمونهای از سواد رسانهای حقیقی. پیام ربیعالاول برای اهل رسانه امروز آن است که رسانه اگر صادق، انسانی و صلحمحور باشد، ادامهدهنده رسالت محمدی خواهد بود.
هجرت پیامبر اسلام(ص) از مکه به مدینه، تنها جابهجایی مکانی نبود، بلکه سرآغاز امتسازی و تمدنی نوین شد. این رویداد الگویی ماندگار از عدالت، همزیستی و شجاعت تغییر است و برای نسل امروز الهامبخش حرکت از بنبستها به سوی امید و آزادی است.
کپی رایت © 1401 پیام اصلاح . تمام حقوق وب سایت محفوظ است . طراحی و توسعه توسط شرکت برنامه نویسی روپَل