سایت رسمی جماعت دعوت و اصلاح

دلیر عباسی

تفسیر آیه‌ی 7 و 8 سوره‌ی زلزله
فَمَنْ یعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَیراً یرَه * وَمَنْ یعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرّاً یرَه یعنی: پس هر کس به اندازه ذرّه‌ی غباری کار نیکو کرده باشد، آن را خواهد دید.*و هر کس به اندازه ذرّه‌ی غباری کار بد کرده باشد، آن را خواهد. [1]
این دو آیه به شرطی که فهم درستی از آن‌ها داشته باشیم، پایه و اساس موضوع پاداش و عقاب قرار می‌گیرند .کسی که کارخیری را انجام می‌دهد ثواب و آنکه کار منکری انجام می‌دهد عقاب می‌بیند. این قاعده مظهری از مظاهر عدل الهی محسوب می‌شود؛ زیرا خدا از کسی ظلم نمی‌کند و نتیجه را بر مقدمه مترتب می‌داندو پاداش را از جنس عمل قرار داده است.

عثمان عباسی

هرکس با وجدان خویش و بدون گرفتار شدن در پیچ و خم مباحث فلسفی، می‌تواند دریابد که انسان، موجودی مختار است و قدرت انتخاب از فروع و نشانه‌های اختیار اوست، یعنی، چون انسان دارای اختیار است، می‌تواند انتخاب کند و نفی اختیار از او به منزله نفی قدرت انتخاب از اوست. انتخاب، به بیانی ساده، گزینش و برگرفتن چیزی به همراه طرد و ترک چیزهای دیگر است. انتخاب، مرهون امور فروانی است. در تحقق آن، بسیاری نیروهای عاطفی و روانی و فکری و شخصی و اجتماعی برآدمی تأثیر می‌گذارد. از این‌رو، برای سنجش قدر و قیمت هر انتخاب، می‌توان عوامل مؤثر در آن را ارزیابی کرد تا به اعتبار یا بی‌اعتباری انتخاب، حکم کرد.

محمد تاج‌دولتی

بحث‌های مربوط به مقوله روشنفکری و روشنفکران، رابطه‌ی آنها با سیاست و سیاست‌مداران، و اخلاق و جامعه، همیشه یکی از سوژه‌های مطرح در محیط‌های آکادمیک در بیشتر کشورها بوده و هست.
هفته‌ی گذشته در دانشگاه تورنتو کنفرانسی با حضور گروهی از دانشجویان رشته‌های علوم سیاسی و فلسفه و علاقه‌مندان به این بحث‌ها تشکیل شد که سخنران اصلی آن دکتر رامین جهانبگلو، استاد و پژوهشگر مرکز اخلاقیات دانشگاه تورنتو بود.

دکتر ابوالقاسم فنایی

ترجیح می‌دهم به جای گفتگو در باب مفهوم انتزاعی، مبهم و ابهام‌آفرین "روشنفکری دینی"، در باب پاره‌ای از دیدگاههای "روشنفکران دیندار" سخن بگویم. به گمان من با اندکی تسامح در تعبیر، می‌توان روشنفکران را به دو گروه «دیندار» و «غیر دیندار» تقسیم کرد، اما روشنفکری را نمی‌توان به دو نوع «دینی» و «سکولار» تقسیم کرد. روشنفکری (1) مقوله‌ای است فرادینی، همچون اخلاق، حقوق بشر، عقلانیت و دمکراسی، و نسبت به دینداری و بی‌دینی لااقتضا و لابشرط است و (2) پیوندی ناگسستنی با نوع خاصی از سکولاریزم دارد، که آن نیز نسبت به دین و بی‌دینی بی‌طرف است، یعنی هویتی فرادینی دارد.

دکتر یوسف قرضاوی
ترجمه از: احمد عباسی

ویژگی چهارم: پیوند دادن سنت و مدرنیسم.
یکی دیگر از ویژگیهای گفتمان اسلامی در عصر جهانی‌سازی این است که: نوگرایی و روحیه مدرنیسم را به ویژه در ابزار وسائل پذیرفته و در امر دعوت، آموزش و صدور فتوا مکاتب و گرایش‌های مختلف فلسفی، فکری و ادبی و انحرافات رفتاری و معضلات موجود را نادیده نمی‌گیرد.

مصطفی حسینی طباطبائی

بنام خدای خرد آفرین
پیشگفتار
اخیراً دکتر عبدالکریم سروش مصاحبه‌ای را با میشل هوبینگ خبرنگار رادیو هلند برگزار نموده که در خلال آن به تحلیل وحی اسلامی پرداخته‌است. دکتر سروش در آن گفتگو، وحی نبوی را همچون تجربه‌ی شاعران و عارفان بر می‌شمرد، وی از پیامبر ارجمند اسلامص به عنوان"آفریننده‌ی وحی" و از آیات کریمه‌ی، قرآن با تعبیر "آینه‌های ذهن پیامبر" یاد می‌کند و می‌گوید: «عارفان نیز عمدتاً معتقدند که تجربه‌ی آنها از جنس تجربه‌های پیامبران است» و از این تُندتر می‌گوید: «قرآن یک محصول بشری و بالقوّه خطا پذیر است»!

تألیف: سرویس دین و دعوت پایگاه‌ اطلاع‌رسانی اصلاح

مفهوم ایمان به کتب:
در اصطلاح شرع ایمان به کتب آسمانی به این معنی است که ایمان و باور داشته باشیم به تمامی کتاب‌هایی که از طرف خدا بر پیامبرانش نازل شده‌اند و آن‌ها را رحمتی از طرف خدا دانسته که وسیله‌ی هدایت انسان‌هاو مایه‌ی سعادت دنیا و آخرت‌شان می‌باشند؛[1] حال چه کتاب‌هایی که مستقیماً از آن‌ها در قرآن اسم برده شده و چه آن‌ها که نام‌شان ذکر نگردیده است، بلکه شامل تمامی انواع وحی لفظی یا نوشته، که بر هر کدام بر پیامبرانش برای ابلاغ به مردم نازل شده‌اند، می‌گردد؛ حال تفاوتی ندارد که این وحی یک یا چند آیه ، زیاد یا کم، مدون یا غیر مدوّن باشد.[2]

دکتر محسن کدیور

خلاصه یکی از مهمترین عوامل تعیین‌ دامنه حوزه‌های عمومی و خصوصی عامل فرهنگی بویژه دین است.
با اهتمام به زندگی خصوصی در ادیان ابراهیمی بخصوص اسلام هویت انسانی فرد ارتقا می‌یابد. از دیدگاه اسلامی ممیزات و قلمرو زندگی خصوصی چیست؟
آیا این قلمرو در جامعه‌ای که تحت ضوابط شریعت اسلامی اداره می‌شود تغییر کرده و کوچکتر می‌شود؟
اگر چه ریشه‌های تفکیک حوزه خصوصی از حوزه عمومی در متون اسلامی و آثار فقهی و اخلاقی به چشم می‌خورد، اما مطالعه مستقل در این زمینه سابقه‌ی چندانی ندارد، لذا به عنوان طرح بحث مقدماتی برای پاسخگویی اصلی یاد شده، آنرا پیش درآمد نامیدیم.

 به حقیقت باید گفت زمانی که تحقیقی کلی در باب مفاهیم سیاسی نظری-عملی (به خصوص در مورد موضوعاتی نظیر دموکراسی، مردم‌سالاری و ...) در بطن مذهبی همچون اسلام صورت می‌پذیرد، به هیچ روی گذر از مفهوم، موقعیت و رهیافت نهایی «معتزله» نتوانیم نمود.

 زمانی برخی از اندیشمندان دینی با اخذ دیدگاهی مبناگروانه، در جستجوی نظریه‌ای بودند که بتوان به عنوان اولین سنگ بنا برای ایجاد ساختمان اندیشه‌ی دینی از آن استفاده کرد. این اندیشمندان در تعیین مصداق این نظریه‌ی زیربنایی، همواره متفق نبوده‌اند. برخی از ایشان با نامگذاری «نظریه‌ی فطرت» تحت عنوان «ام المعارف»، آن را مصداق چنین جایگاه بنیادینی دانسته‌اند.