دموکراسی عبارت است از نظامی که به مردم حق انتخاب میدهد تا کسی را که میخواهند حاکم خود قرار دهند و اشخاص و نظامهایی بر اراده ملت چیره نشوند. دموکراسی این حق را به مردم میدهد تا حاکم خود را مورد بازخواست قرار دهند و یا اینکه هنگام انحراف از جادهی صحیح او را عزل نمایند.
ترجمه و تحقیق: سلمان ایرانی
فهم قرآن
معرفت عقلانی که از طریق فکر و عقل حاصل میشود از محدودیتهای فکر و عقل نیز تأثیر میپذیرد و خود نیز محدود میشود. به هر حال عقل محدود است و از درک همه تجلیات الهی عاجز و همچنین عقل نمیتواند به طور کامل، حقایق وحیانی را درک نماید اما میتواند وحی ملفوظ را در قالب آیات قرآنی تا حدودی بفهمد.
این مدخل به بررسی مبانی و محتوای فلسفی آموزهی حقوق بشر میپردازد. این تحلیل مشتمل بر پنج بخش و یک نتیجهگیری است. بخش یک اهمیت معاصر حقوق بشر را بررسی میکند، و استدلال میکند که آموزهی حقوق بشر برای ارزیابی وضعیت اخلاقی نظم ژیوپولیتیک حاضر، به آموزهی اخلاقی غالب بدل شده است. بخش دوم بالندگی تاریخی مفهوم حقوق بشر را از قدیمیترین مبانی فلسفیاش تا متاخرترین صور آن پی میگیرد.
حقیقتی که جای بحث و نظری در آن نیست این است که سخن از امام بناء و خط مشی اسلامی و اصلاحی او با نگارش چند سطر یا با تألیف چند کتاب در این زمینه نمیتوان از طرح و تزی که ارائه داده حق مطلب را بیان کرد.
ترجمه و تحقیق: سلمان ایرانی
لقدْ صارَ قلبی قابلاً کلَّ صورة ٍ
فمَرْعًى لغِزْلاَنٍ ودیرٌ لرُهْبانِ
وبَیْتٌ لأوثانٍ وکعبة ُ طائفٍ
وألواحُ توراة ٍ ومصحفُ قرآنِ
أدینُ بدینِ الحبِّ أنَّى توجَّهتْ
رَکائِبُهُ فالحُبُّ دینی وإیمانی (2)
« دلم همه صورتها را در خود میپذیرد. چراگاه غزالان است و صومعهی راهبان و بتکده و کعبهی زائران و الواح تورات و مصحف قرآن. به مذهب عشقم به هر سو رو کند که عشق، دین و ایمان من است. »
مترجم: کامیار صداقت
1 ـ طرح «علم جدید»: موضوع
اکتشاف یک علم جدید امری بسیار مهم به ویژه در زمانی است که مردم معتقد به تمام و کمال رسیدن علوم شده و بر این باور گردند که قدماء دیگر مجالی برای متاخران به جهت افزودن عرصهای در علم و معرفت نگذاشتهاند. اما ابن خلدون با اعتماد به نفس و در حالی که از علوم مختلف دوران خویش با خبر است لحظهای در بیان یافتن علمی جدید که خداوند به او الهام نموده است، تردید به خود راه نمیدهد. او در این اکتشاف بسیار معتبر نه از «معلم اول» و نه «از حکمای ایرانی» و نه «از دانشمندان اسلام» تقلید نکرده است.
از هرمنوتیک تعریفهای مختلفی ارائه شده است. پل ریکور که یکی از برجستهترین نمایندگان هرمنوتیک معاصر است آن را «نظریهی عمل فهم در جریان روابطش با تفسیر متون» تعریف کرده است. یعنی هرمنوتیک دانشی است که به شیوهی فهم و مکانیزم تفسیر متون میپردازد، اما برخی از طرفداران نظریهی هرمنوتیکی آن را نوعی «معرفتشناسی» دانستهاند. در حالیکه فیلسوفان وجودی نامداری مانند مارتین هایدیگر، هرمنوتیک را نوعی هستیشناسی و سیستمی فلسفی تلقی کردهاند. اما دیدگاه رایج در باب هرمنوتیک آن است که هرمنوتیک «نظریه یا فلسفهی تفسیر معنا» است و افزون بر این نوعی روش پژوهشی است که ویژه علوم انسانی و علوم اجتماعی است و با روش رایج در علوم طبیعی کاملاً متفاوت است.
برعکس آنچه در اروپا روی داد، سکولاریسم[1] در اسلام بر اصلاح دینی پیشی گرفت، چیزی که عواقب وخیمی بر تحوّلات سیاسی جوامع اسلامی برجای گذاشت. نادر هاشمی طرح مسألهی مبارزهی لاییسیته را در غیاب اصلاحات فراگیر عقیدتی، در مقالهی زیر مورد نقد و واکاوی قرار میدهد. عبدو فیلالی انصاری[2] یکی از روشنفکران فرهیختهای است که درحال حاضر به نظریهپردازی دربارهی رابطهی اسلام با دموکراسی اهتمام جدّی میورزد.
چکیده
فضلالرحمان یکی از نواندیشان مسلمان بود که سعی داشت با نقد و تحلیل روششناسی مطالعات اسلامی، بر کارایی دین در جهان امروز بیافزاید و مسیر تحقق جامعه دینی را هموارتر نماید.
در این مقاله پس از طرح ماهیت پروژه فکری فضلالرحمان و بیان جایگاه قرآن در اندیشه او، روش تفسیری وی که به نظریه دو حرکتی موسوم است، مطرح گشته و به برخی از پیش فرضهای هرمنوتیکی این نظریه و همسانی آن با مبانی هرمنوتیک کلاسیک و نئوکلاسیک اشاره شده است.
اصطلاح هرمنوتیک( Hermeneutics) از فعل یونانی (Hermeneuein) (تفسیر کردن) مشتق شده و از نظر ریشهی شناختی با کلمهی هرمس(Hermes) خدای یونانی و پیامآور خدایان پیوند دارد. این پیوند انعکاسی از ساختار سه مرحلهای عمل تفسیر است که عبارتند از پیام (متن)، تفسیر مفسر (هرمس) و مخاطبان. امروزه این اصطلاح، به رشتهای عقلی اطلاق میشود که به ماهیت و پیشفرضهای تفسیر ارتباط دارد.
کپی رایت © 1401 پیام اصلاح . تمام حقوق وب سایت محفوظ است . طراحی و توسعه توسط شرکت برنامه نویسی روپَل