سایت رسمی جماعت دعوت و اصلاح

حسن حنفی
ترجمه: محمد علی عسگری

دیدگاه‌های مربوط به نحوه‌ی تکوین دولت به صورت عام و خاص را شاید بتوان به صورت چهار نظریه‌ توضیح داد.
1. دیدگاهی که معتقد است دولت وسعتی از خاک را شامل شده و نژادها و قومیت‌ها و گروه‌های متعددی را در بر می‌گیرد. این دولت در واقع همان «دولت- ملت» یا «ملت - دولت» یا دولت ملی است؛ چیزی شبیه امپراتوری‌های پهناور یا نظام‌های خلافت. از این روست که از «دولت اموی»، «دولت عباسی» و یا «دولت عثمانی» نام برده می‌شود.

سروش: در ابتدا بد نیست به یک مسئله‌ بسیار مهم در تاریخ کلام اسلامی اشاره کنم و آن نزاعی است که بین دو جریان مهم کلامی درباره مخلوق بودن قرآن پدید آمد. یک جریان طرفدار عقل مستقل از دین بود و جریان دیگر طرفدار عقل تابع دین. جریانی که عقل‌گرا بود، اعتقاد داشت که آیات قرآن بسته به موقعیت نبی، خلق و نازل می‌شده است. یعنی اینگونه نبوده که آیات پیشاپیش در لوح محفوظ وجود داشته باشند و یک دفعه بر پیامبر نازل شوند. بلکه موقعیت‌های پیامبر بوده که ایجاب می‌کرده آیه‌ای نازل شود و این دلیلی است بر مخلوق بودن قرآن! آیه‌ای در قرآن هست که مؤید و متکای این نظریه است.

نوشته زیر حاصل گفتگوی عبدالکریم سروش با روزنامه‌ی کارگزاران (86.11.20) در باب وحی و قرآن است

کلام محمد، اعجاز محمد

در پاره‌ای از روزنامه‌ها و سایت‌های اینترنتی اخیرا آورده‌اند که دکتر سروش رسما "نزول قرآن را از جانب خدا انکار کرده و آن را کلام بشری محمد دانسته است." آیا چنین است؟
سروش: شاید مزاح کرده‌اند یا خدای نکرده اغراض سیاسی و شخصی داشته‌اند.حالا نظر و توضیح شما چیست؟

دکتر یوسف قرضاوی
ترجمه‌: صلاح‌الدین عباسی
منبع: سایت دکتر قرضاوی

در تاریخ 30/11/86 یکی از مراجعین سایت آقای دکتر قرضاوی «رئیس اتحادیه‌ی جهانی علمای مسلمان» خواستار پاسخگویی به‌ سؤالات زیر شده است؛
دلیل فتوحات اسلامی هنگام قدرتمند شدن اسلام چه بود؟ آیا این قتوحات شکلی از اشغالگری و مجبور کردن مردم به پذیرش اسلام به زور شمشیر نبوده است؟
آقای دکتر قرضاوی چنین پاسخ داده است:

عبدالعزیز مولودی

یکی از خوانندگان یادداشت"ضرورت یا عدم ضرورت دولت دینی" که قبلاً در اینجا منتشر شده بود، با طرح چند سؤال، ‌درخواست پاسخ کرده‌ بودند. به احترام خواسته ایشان؛ پاسخ سؤالات را در قالب یادداشت پیش‌رو به اختصار تنظیم کردم .اما برای رعایت امانتداری در طرح سؤال‌ها، عین کامنت آن دوست عزیز را دوباره نقل می‌کنم. ایشان پرسیده‌اند که:"با سلام و تشکر از شما، ‌لطفاً اخلاق سیاسی را تعریف بفرمایید. فلسفه سیاست چیست؟ نظریه منطقی برای تشکیل دولت چیست؟ ظاهرا طبق آنچه بیان فرموده‌اید هر فکری را در صورتی که مقدمات مدنظر شما را فراهم نکرده باشد در دام قدرت‌طلبی و فساد قدرت می‌بینید بنده چنین می‌پندارم که جنابعالی خاصتاً برای فکر اسلامی آسیب‌های جداگانه‌ای را مد نظر دارید. اگر که چنین است لطفا آسیب‌های فکر اسلامی را در کشیده شدن به سمت فساد قدرت بیان کنید؟"

عبدالعزیز مولودی

روز چهارشنبه هفدهم بهمن هشتادو شش، سرلشگر محمدعلی جعفری فرمانده کل سپاه پاسداران طی سخنرانی در جمع مسئولان بسیج دانشجویی، آشکارا به حمایت از جریان سیاسی موسوم به اصولگرا پرداخت و حمایت از این جریان را درانتخابات مجلس هشتم، ضرورتی قطعی و اجتناب‌‌ناپذیر و تکلیفی الهی خواند. این نخستین بار بود که فرمانده کل سپاه این چنین آشکارا به جبهه‌گیریهای جناحی در صحنه سیاسی پرداخت. اگر چه دخالت نیروهای نظامی در مسائل سیاسی کشور مخصوصا در دولت نهم وسیع تر از گذشته بوده است ولی چنین اظهارات صریحی تازگی داشت. در صورتی‌که مسئله انتخابات و نزدیک بودن زمان آن مطرح نبود، شاید هرگز حساسیتی که نسبت به سخنان فرمانده کل سپاه نشان داده شد، شکل نمی‌گرفت. دخالت نظامیان در عرصه سیاسی موضوعی است که بسیار مورد توجه منتقدان قرارگرفته است...

نویسندگان: عالیه شکربیگی و رقیه والی

بحران یا مسأله اجتماعی به حالتی گویند که یک نظام اجتماعی در پاسخ به تغییرات تند محیطی دچار سوء یکپارچگی می‌شود و حداقل سازگاری متقابل میان اعضایش در معرض تهدید قرار می‌گیرد. این تعریف نشان می‌دهد که بحران اجتماعی به مجموعه شرایطی گفته می‌شود که کل نظام اجتماعی با تغییرات گسترده نظم پیشین خود را از دست داده است. پس بسیاری از مواردی که بحران اجتماعی خطاب می‌شوند مانند قتل، اعتیاد، فرار از منزل و... در واقع آسیب اجتماعی است و نه بحران، زیرا که تمامی و یا اکثر افراد را تحت تاثیر خود قرار نداده است. اگر چنان چه به طور کامل تمامی انحرافات یا آسیب‌های اجتماعی در جامعه‌ای همچون ایران را به طور یکجا یک نوع بحران اجتماعی بدانیم، این سخن می‌تواند تا حدودی‌‌پذیرفتنی باشد. صرف نظر از وجود مشکلات و نابهنجاری‌های معمول در جامعه بحران پدیده‌ای است جدید که با آغاز روند نوسازی از اوایل قرن 19 در غرب شکل گرفت.

محمدرضا نیکفر

در ایران امروز دین‌داری به نحو آشکاری نوعی سرمایه‌داری و کلاً از لوازم سرمایه‌داری است. تجربه‌ی روزمره به ما این را می‌آموزد. براساس این تجربه رویکرد انتقادی به وضعیت پیدا می‌کنیم یا خود نیز با جریان همراه شده و درمی‌یابیم هنر طی مراحل چیست. زرنگی ایرانی در ترکیب کردن این دو رویکرد است. ای بسا هم می‌نالیم هم دمسازی نشان می‌دهیم.

 کتاب " بندگی خدا" اثر ماندگار استاد شهید ناصر سبحانی(رح) به‌ ویراستاری و ترجمه‌ی جهانگیر ولدبیگی و با مقدمه‌ و به‌ همت منصور سبحانی برادرِ استادِ شهید، منتشر شد.

نویسنده: دکتر فاضل زکی محمد[1]
مترجم: کامیار صداقت ثمرحسینی

ابن‌خلدون:

ولی الدین عبدالرحمن بن محمد بن عبدالرحمن ابن‌خلدون [2] از اندیشمندان عربی اسلامی مکتب فکری خاص خود را وجود آورد. ابن‌خلدون دیدگاه‌های خود در زمینه‌ی جامعه، تطورات و پدیده‌های تأثیرگذار بر آن را از طریق اطلاع و تجربه‌ی فراوانش در زندگی، و حرکتش در سرزمین‌های عربی و غیرعربی بسیار و مسئولیت‌های زیادی که بر عهده گرفت، تکوین نموده است.
نظرات وی در دورانش همچون انقلابی بود که با وجود عدم تفاوت برخی از نظرات وی با دیدگاه‌های پیش از خود، اما آنها را در ‌ترکیب نوینی و در واکنش در قبال آن و به روش خاص جدیدی ارائه داد. روشی که به روش خاص او شناخته می‌شود. آنها در مجموع چیزی است که این انقلاب فکری را به وجود آورد.