ای یار هر غریب، ای مونس هر تنها، ای پناه هر رانده و مأوای هر آواره، ای نگهبان گمشدهها، ای مهربانِ پیرانِ سالخورده، ای روزیدهِ کودکان خردسال، ای مرهمبخش استخوان شکسته، ای گشایندهی بند اسیر، ای بینیازکنندهی بینوا و فقیر، ای پناهِ ترسزدگان و پناهجویان، ای صاحبِ تدبیر و تقدیر، ای که دشوار برایت آسان است و آسان برایت ممکن، ای بینیاز از تفسیر، ای توانای مطلق بر هر چیز، ما را در اصلاح خویش یاری ده و پیشانیمان را به سوی خود بگیر؛ که ما به تو نیازمندیم نه به غیر تو.
روابطت را نوساز
همواره روابط نیکوی خود با مردم را زنده نگهدار و آن را تازه کن.
اگر نیکوکار مردم بودهای، در نیکیات بیفزا؛ و اگر بدی کردهای، از پروردگارت آمرزش بخواه، به سوی او بازگرد و از هر رفتار ناپسند در حق بندگان خدا دست بکش.
به سوی کسی که به او بدی کردهای برو، از او پوزش بخواه و به او نیکی کن؛ در این صورت، خشنودی خدا، دوستی رقیب، و پاداش بهشت را بهدست خواهی آورد.
زیارتهایی برای بیداری دل
همواره در زندگی، توصیهی دکتر مصطفی سباعی (رحمهالله) را به یاد داشته باش:
سالی یک بار به دادگاه سر بزن تا فضل خدا را در خوشخلقی دریابی.
ماهی یک بار به بیمارستان برو تا نعمت سلامت را قدر بدانی.
هفتهای یک بار به باغ یا طبیعت برو تا زیبایی آفرینش را لمس کنی.
هر روز به کتابخانه برو تا شکر نعمت عقل را بهجا آوری.
و در هر لحظه به یاد پروردگارت باش تا فضل بیپایان او را در زندگیات احساس کنی.
بر ذکر خدا مداومت کن
نفس خود را به ذکر خدا عادت بده و آن را تمرین بده که هر روز ذکری داشته باشد — نه کمتر از هزار بار — از جمله:
«سبحانالله، الحمدلله، لا إله إلا الله، اللهاکبر، ولا حول ولا قوة إلا بالله العلی العظیم»،
و درود بر پیامبر گرامی (ص)،
و ذکر «سبحانالله وبحمده، سبحانالله العظیم»،
و استغفار،
و «لا إله إلا الله وحده لا شریک له، له الملک وله الحمد، وهو علی کل شیء قدیر».
ای مسلمان عزیز، با این اذکار از دیگران متمایز باش و آن را شیوه و روح زندگیات قرار ده؛ زیرا در آن برکت است، نور است، شادی است، و ربانیّت و خشنودی پروردگار و محبت رسول خدا (ص) را در پی دارد.
انفاق در راه خدا
خودت و خانوادهات را به انفاق در راه خدا عادت بده و از بخل و تنگنظری پاک شو.
به یاد آور که انفاق در راه خدا بازگشتش به خود انسان است، چنانکه خداوند میفرماید:
«وَمَا تُنْفِقُوا مِنْ خَيْرٍ فَلِأَنْفُسِكُمْ» (بقره: ۲۷۲).
حسن بصری میگوید: انفاق مؤمن برای خودش بازمیگردد، و مؤمن تنها در راه خدا انفاق میکند.
و خداوند میفرماید:
«وَمَا تُنْفِقُوا مِنْ خَيْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيمٌ» (بقره: ۲۷۳)
یعنی هیچ بخششی بر او پنهان نمیماند.
انفاق میتواند شب یا روز، پنهان یا آشکار انجام گیرد، چنانکه خدا میفرماید:
«الَّذِينَ يُنْفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ بِاللَّيْلِ وَالنَّهَارِ سِرًّا وَعَلَانِيَةً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ» (بقره: ۲۷۴).
زنده بمان؛ با یاد خدا
بدان که مثالِ کسی که خدا را یاد میکند و کسی که یاد نمیکند، همچون زنده و مرده است.
ذکر، فاصله و غربت میان بنده و پروردگارش را از میان میبرد. پیامبر (ص) فرمود:
«از چیزهایی که از جلال خدا میگویید: تسبیح، تهلیل و تحمید، پیرامون عرش در گردشاند و صدایی چون زنبور دارند، نام گویندهشان را نزد خدا یاد میکنند. آیا کسی از شما دوست ندارد چیزی داشته باشد که او را یاد کند؟»
زیبایی ذکر بسیار در آن است که جایگزین بسیاری از عبادات مستحب میشود که زمان و توان میطلبند. چنانکه در حدیث صحیح آمده است:
فقیران مهاجر نزد پیامبر آمدند و گفتند: «ای رسول خدا! ثروتمندان به درجات بالا و نعمتهای جاوید رسیدهاند؛ آنان همچون ما نماز میخوانند و روزه میگیرند، ولی مال دارند و با آن حج میکنند، عمره میگزارند، جهاد میکنند و صدقه میدهند».
پیامبر فرمود:
«آیا شما را به کاری راهنمایی نکنم که اگر انجام دهید، به آنان برسید و هیچکس پس از شما از شما پیشی نگیرد؟ پس از هر نماز، سیوسه بار تسبیح و تحمید و تکبیر بگویید».
ذکر، نیرو در دل و جان و بدن میبخشد، و از زیباترین آثارش آن است که همهی زمین، مکانها و چیزهایی که در آن یاد خدا کردهای، در روز قیامت به سودت شهادت میدهند.
در حدیث آمده است: پیامبر (ص) آیهی {يَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبَارَهَا} را خواند و فرمود:
«میدانید اخبار زمین چیست؟ گفتند: خدا و رسولش داناترند. فرمود: آن است که زمین بر هر بنده و کنیزی شهادت دهد که بر پشت من در فلان روز چنین و چنان کرد.»
در پایان باید دانست که ذکر خدا تنها الفاظی نیست که بر زبان جاری میشود، بلکه حالتی از بیداری، احساس، و حرکت درونی است که انسان را از وضعیت عادی به اوج روحانیت، صفا، ربانیّت، فراست و ایمان میرساند.
ذکر بسیار، انسان را به مرتبهی والایی از قرب و کرامت نزد خدا میرساند؛ کرامتی که خداوند از سر لطف و بخشش خود به بندگان ذاکرش عطا میکند.
نظرات