عبدالرضا کوهپایه : متاسفانه هر ساله با شروع بهار، فصل بیداری و زیبایی طبیعت، ما ایرانیان بیشترین لطمه را به محیط زیست وارد می کنیم. کشتن “5 میلیون” قطعه ماهی زیبای قرمز، هدر دادن میلیونها تن گندم و حبوبات، تخریب و بجا گذاشتن آثار انسانی و زباله در طبیعت و … از جمله فعالیتهای مخرب و اشتباه ماست که امیدوارم با رعایت نکات زیر بهاری پاک را با هم شروع کنیم: 1- ماهی قرمز در حدود 80 سال قبل از چین وارد شد و جایگاهی در سفره های 7 سین ما ندارد، سیب و انار درون آب زلال نشانه باروری و عشق است. جدیدا لاکپشتهای گوش قرمز و سمندر هم به لیست خریدهای نوروزی وارد شده اند! لاکپشت گوش قرمز: چون کوچک ، زیبا و سبز هستند و یا چون کودکانتان از شما درخواست کرده اند اقدام به خرید آن می کنید اما آیا از عواقب آن در رابطه با سلامت کودکان خود و همچنین اثرات منفی فاجعه بار آنها بر روی اجتماعات آب شیرین کشور و گونه های بومی ایران اطلاع دارید؟ این خزنده خوش خط و خال در لیست 100 گونه مهاجم دنیا قرار داشته و واردات آن از سال 1997 به اتحادیه اروپا ممنوع شده است و در حال حاضر واردات ، فروش ،نگهداری و آزاد سازی این گونه ، در بسیاری از کشورها مانند استرالیا ، غیر قانونی است و جرایم سنگینی دارد. تا بحال به این مطلب فکر کرده اید که این موجود بظاهر زیبا رقیب لاک پشت برکه ای اروپایی(یکی از تنها سه گونه لاک پشت برکه ای کشور) است؟ لازم به ذکر است که لاک پشت گوش قرمز به باکتری های “سالمونلا” و “آریزنا” آلوده است.علائم بیماری سالمونلا شامل: اسهال شدید ، اسهال خونی، تب ، لرز ، ناراحتی شکمی و گاهی تهوع. علائم این بیماری یک تا سه روز بعد از تماس با حیوان بوجود می آید. این بیماری در کودکان بیشتر شایع است بیماری سالمونلا یک بیماری قابل انتقال از حیوان به انسان است. سمندر لرستانی گونه ای دوزیست دمدار میباشد که تنها در کشور ایران آن هم در نقاط محدودی در لرستان و شمال خوزستان یافت میشود. روند جمعیتی این گونه به شدت رو به کاهش بوده و از مهم‌ترین عوامل تهدید کننده آن افزایش تجارت، خرید و فروش آن و تخریب زیستگاه به اشکال مختلف عنوان شده است. تعداد جمعیت این گونه تخمین زده می‌شود که کمتر از ۱۰۰۰ عدد باشد. 2- طبق آمار رسمی 44 میلیون خانواده در ایران سکونت دارند و هر خانواده حداقل یک سبزه عید خواهد کاشت، منهای استفاده از آب، ظرف و خاک حداقل 100 گرم گندم استفاده خواهد شد. یعنی 2400 تن گندم را آب میدهیم و سیزده بدر در کوه و بیابان و جوب و وسط خیابان رها میکنیم! آیا میدانید با این مقدار گندم چقدر نان میتوان پخت و بدست فقری داد؟! بجای نابود کردن حجم زیادی گندمو حبوبات و تولید انبوهی زباله در روز سیزده به در، امسال بر سر سفره 7 سین خود سبزی خوردنی بنشانید (ریحان، تره، جعفری، سیب زمینی و…) و هم از سبزی آن بهره ببرید و هم از خوردن آن کیف کنید. 3- موقع خرید عید لباسها و کالاهای نو و جدید به یاد داشته باشید که به ازاء تولید هرکدام از این اجناس مقدار زیادی از آب، درخت و سایر منابع طبیعی خرج شده و هرکدام به نسبت خود آلودگی بر جای گذاشته است. بطور مثال هر تی شرت نخی تنها برای تولید احتیاج به 2700 لیتر آب، معادل 900 روز آب آشامیدنی یک انسان دارد! لطفا امسال تنها ملزومات خود را تهیه بفرمائید. این ویدئو رو ببینید. 4- نگاه جدی به مقدار زباله ای که تولید می کنیم را آغاز کنیم. روزانه 20 میلیون تن زباله در ایران تولید و در طبیعت رها می شود! ظروف یک بار مصرف و سفره های پلاستیکی امان طبیعت را برید و دیگر مکانی برای لذت بردن از طبیعت گردی و سیزده بدرهایمان باقی نمانده. لطفا از بکارگیری تمامی ظروف یکبار مصرف و سفره های پلاستیکی جدا خودداری فرمائید. 5- بجای ریختن زباله در طبیعت در این ایام درختی بنشانید . با پرورش گل و گیاه در خانه های مان در تنوع زیستی سیاره همان سهیم شویم و به مقابله با ریزگردهای خانمان برانداز برخیزید و حتما با کمی مطالعه و تحقیق از گیاهان بومی بهره ببرید. 6- هیچ رد پایی در طبیعت بجا نگذراید، اعم از رها سازی زباله های تر، محل آتش، جابجایی و شکستن درختان و غیره محل برافروختن آتش برای سالها قابلیت رشد و نمو را از دست میدهد، همواره منقل یا جای مناسبی مانند یک سنگ را برای بر افروختن آتش انتخاب کنید. 7- به حق زیستن تمامی جانداران وحشی و شهری احترام بگذارید. و امیدوارم بزودی فقر از این سرزمین رخت بر بندد، فقری که مرحوم صمد بهرنگی سال 1340 در این جمله بیان میکند و همچنان گریبانگیر هموطنانمان است! فقر ، چیزی را ” نداشتن ” است، ولی آن چیز ، پول نیست طلا و غذا نیست فقر، گرسنگی نیست فقر، عریانی هم نیست فقر، همان گرد و خاکی است که بر کتابهای فروش نرفتۀ کتابفروشی می نشیند فقر ، کتیبۀ سه هزار ساله‌ای است که روی آن یادگاری نوشته‌اند فقر، پوست میوه ای است که از پنجره یک اتومبیل به خیابان انداخته می‌شود … فقر ، همه جا سر می‌کشد فقر، شب را ” بی غذا ” سر کردن نیست فقر، روز را “بی اندیشه” به سر بردن است