این روزها به هر خانه‌ای که وارد می‌شوید، به جای سرگرم بودن کودکان با بازی‌هایی که خلاقیتشان را بالا‌ببرد و مهارت‌ دست‌هایشان را بیشتر کند... 1395/11/19 این روزها به هر خانه‌ای که وارد می‌شوید، به جای سرگرم بودن کودکان با بازی‌هایی که خلاقیتشان را بالا‌ببرد و مهارت‌ دست‌هایشان را بیشتر کند، تبلت‌هایی را می‌بینید که چشم‌هایشان را خسته و مفاصل دست‌هایشان را ضعیف می‌کند. بازی‌های دوران کودکی ما دویدن در حیاط‌های بزرگ، توپ‌بازی، گرگم به هوا، خاک‌بازی، دوچرخه‌سواری، تیله بازی و هرازگاهی تماشای تلویزیون بود، ولی کودکان امروزی درست برخلاف ما عمل می‌کنند و بازی‌های رایانه‌ای، استفاده از تبلت، آیپد و گوشی‌های هوشمند جایگزین بازی‌های قدیمی شده است. واقعیت این است که حتی هدایایی که برای بچه‌ها می‌خریم آنها را به این سمت متمایل می‌کند و نمی‌توان در چنین عصری کودکان را از تکنولوژی دور نگه‌داشت، اما می‌توان با حفظ تعادل در استفاده از این وسایل روند طبیعی رشد‌و‌نمو کودک را تضمین کرد. بازی؛ مهم‌ترین حق کودکان بازی مهم ترین حق یک کودک و یکی از فاکتورهای سلامتش است. نباید این حق اساسی را به هیج وجه از کودک دریغ کرد. تکنولوژی، بد مطلق نیست و همه ما باید با تکنولوژی نوین آشنایی داشته باشیم و خود را با علم روز و پیشرفت‌های جهانی منطبق کنیم. کودکان نیز هنگام ورود به مدرسه به مهارت‌های رایانه‌ای نیاز دارند که یک امتیاز مثبت محسوب می‌شود، ولی آنچه متخصصان کودک را نگران کرده تعادل نداشتن در استفاده از ابزارهای پیشرفته به‌وسیله کودکان است که باعث شده عوارض زودتر از آنچه که فکر می‌‌کنیم سراغ آنان بیاید و تاثیر منفی و مخربی در رشد و نمو آنها برجای ‌بگذارد. از سوی دیگر استفاده زیاد کودکان از وسایلی همچون تبلت و موبایل می‌تواند خلاقیت کودک را از بین ببرد. چرا که خلاقیت از کودکی شکل می‌گیرد و کودک باید بیاموزد آنچه را که می‌خواهد با آن سرگرم شود خودش بسازد، اما تکنولوژی همه چیز را آماده در اختیار کودک قرار می‌دهد و به او اجازه فکر کردن نمی‌دهد. دلیل استفاده کودکان از تکنولوژی‌های جدید ابتدا باید دانست چرا کودکان از این تکنولوژی‌ها استفاده می‌کنند؟ عامل اصلی متاسفانه گاه والدین هستند که چون به هر دلیل نمی‌توانند برای کودکان خود وقت بگذارند بنابراین برایشان وسایلی تهیه می‌کنند تا سرگرم کننده باشد. عامل دیگر نداشتن همبازی برای کودک است که او را به سوی بازی‌های تک نفره و الکترونیکی سوق می‌دهد، و بیشتر گریبان گیر خانواده‌های تک فرزند یا آپارتمان نشین است که علاوه برمشکلاتی نظیر: اختلال خواب، چاقی، ضعف دستگاه بینایی، خشونت و مسائل اخلاقی باعث اثرات زیان بار دیگری در آینده کودک می‌شود که از جمله آن می‌توان به کم رویی و تمایل نداشتن به حضور در اجتماع اشاره کرد که جریان اجتماعی شدن کودک را با تعدیل مواجه می‌کند. دغدغه ‌والدین ‌ قبل از اینکه کودکان در سنین پایین با تکنولوژی‌هایی مثل موبایل و تبلت آشنا شوند، باید حس‌های دیداری و شنوایی تقویت شود. بعد از آن روابط بین اندام‌ها مثل ارتباط چشم و دست با بازی‌های تقویتی شکل گیرد. وقتی کودکان با وسایلی مثل تبلت بازی می‌کنند از فعالیت باز می‌مانند در نتیجه هماهنگی بین اندام‌ها خوب شکل نمی‌گیرند و کودکان دچار مشکلات حسی و حرکتی می‌شوند. کشورهای پیشرفته و موفق در آموزش کودک برای هر سن اسباب بازی خاص خود را دارند، مثلا تبلت‌هایی برای سنین پایین دارند که کودک دائم در آنها برنده می‌شود و در تقویت اعتماد به نفس او موثر است! نخستین نکته برای والدینی که می‌خواهند رابطه کودکانشان با تبلت و امثال آن را تقلیل کنند، این است که بدانید حتی اگر همه اطرافیان‌تان برای کودک خود تبلت خریده باشند، دلیلی ندارد که در 3 سالگی به فرزندتان چنین هدیه‌ای بدهید. اگر می‌خواهید او را با تکنولوژی آشنا کنید، به او اجازه دهید برخی ساعات روز با تبلت یا موبایل شما بازی کند، شخصی کردن این وسیله را از چنین سنی شروع نکنید. اگر تنها یک فرزند دارید، به او حق دهید برای پر کردن تنهایی‌اش به تبلت وابسته شود. در چنین شرایطی به جای جنگیدن با او، خودتان برای تغییر شرایط وارد عمل شوید. بازی‌های 2 نفره پرتحرک و هیجان‌انگیز، هم می‌تواند سلامت جسم فرزندتان را تضمین و مهارت‌های حرکتی‌اش را تقویت کند و هم لحظات شاد و خوشی را برایش رقم بزند. اگر کودک‌تان از چنین نعمتی بهره‌مند شود دیگر نیازی به بازی کردن با تبلت پیدا نخواهد کرد. با این حال اگر خانواده‌ها می‌خواهند از وسایل هوشمند برای کودکانشان استفاده کنند، شرایطی را برای فرزندشان وضع کنند، مثلا اول باید بازی‌های حرکتی و فعالیتی انجام شود. اما مشکل اینجاست که کودک تمایلی برای انجام فعالیت و بازی‌های بدنی و حرکتی ویا انجام تکالیفش ندارد.پیشنهاد ما این است که از «قانون مادربزرگ» استفاده کنید، به اینصورت که والدین اجازه استفاده از بازیهای تبلت و موبایل را به عنوان جایزه و امتیاز با در نظر گرفتن محدودیت زمانی در اختیار کودکان قرار دهند. یعنی به فرزندتان بگویید که مثلا اگرتکالیفش را انجام دهد و یا از اسباب بازی هایش استفاده کند، حق استفاده از گوشی و یا تبلتش را دارد. کارشناسان مدت استفاده از رسانه‌های دیجیتالی برای کودکان 2 تا 5 سال را یک ساعت در طول روز می‌دانند و بهتر می‌دانند که والدین به هنگام استفاده کودک از این رسانه‌ها کنار او حضور داشته باشندو شریک بازی هایش شوند. متخصصان سلامت کودک شاخص‌هایی را تهیه کرده‌اند که معتقدند باید کودکان تا قبل از10سالگی آنها را تجربه کرده باشند. می‌توان مطمئن بود که کودک با انجام این فعالیت‌ها، توانایی‌های لازم برای نیاز در زندگی را کسب خواهد کرد. برخی از این فاکتورها عبارتند از: بالا رفتن از درخت، دویدن زیر باران، برف بازی، خوردن تمشک در طبیعت، غذا دادن به حیوانات و پرندگان، کاشتن یک گل یا نهال و پرورش دادن آن، شنا کردن در رودخانه و بازی با صدف‌ها و شن‌های کنار ساحل، بالا رفتن از یک کوه، ساختن بادبادک و به هوا فرستادن آن که متاسفانه خیلی از این فعالیت‌ها را کودکان امروزی حتی یکبار هم تجربه نکرده اند. بچه‌های امروزی نمونه کوچک شده والدین‌شان هستند. نمونه آنهایی که در ‌مهمانی‌ها به جای گپ زدن با حاضران، با غایب‌های جمع چت می‌کنند و به‌جای چند متر دویدن، به‌دنبال نصب انواع نرم افزارهای سلامت روی گوشی خود هستند. هدیه پژوهشگران فناوری اطلاعات به بچه‌های امروزی نه هوش بیشتر و نه ذهن آماده‌تر است. کودکان روی مبل‌های راحتی، صاحب بدنی خسته و انباشه از چربی می‌شوند و پشت صفحه تبلت‌ها، چشم‌هایی آزرده و ذهنی آشفته را از آن خود می‌کنند. شاید بعد از خواندن این مطالب، درصدد جدا کردن تبلت از فرزندتان برآیید، اما بنشینید! نیازی به محروم کردن فرزندتان از تبلتش نیست. کافی است خودتان همین حالا گوشی را زمین بگذارید؛ نه با حرف، بلکه با اضافه کردن ورزش و مطالعه به ساعت‌های مرده‌تان. فرزندتان را با خود به باشگاه، کتابخانه، پارک و طبیعت ببرید، برایش داستان بخوانید، به مناسبت‌های مختلف گاه برایش کتاب هم هدیه بخرید. با این کاربه کودک دلبندتان سبک زندگی سالم را آموزش می‌دهید. یادتان باشد کودکان به شدت تقلید پذیرند و نخستین و بارزترین الگویشان شما هستید، تلاش کنید الگوهای موفق وزیبایی باشید.