نویسنده: مریوان وریا قانع
ترجمه از کردی: اسعد باقری
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
اشاره: جامعه‌ی مدنی از شاخصهای دمکراسی به شمار می‌رود. امروز همه‌ی سازمانهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی برای حضور در جامعه و ایفای نقش مؤثر نیازمند فهم دقیق و ضرورتهای ناشی از آن هستند. جامعه‌ی مدنی ویترین رنگی عرضه و تعامل اندیشه‌های مختلف سیاسی و اجتماعی و مابه‌ازاهای بیرونی آن است.
اندیشه‌ی جامعه‌ی مدنی اگر چه در ماهیت خود لیبرالی است امّا به آن محدود نبوده و همه‌ی جریانهای چپ و راست، مارکسیستی و دینی، اسلامی و غیر آن می‌توانند - و در واقع می‌باید- آن را به کار گیرند. اگر در مقام مقایسه با بازار کالا و خدمات در عرصه‌ی اقتصادی این مفهوم را با مابه ازای خارجی بخواهیم بیان کنیم، به نظر می‌رسد بازار آزاد اندیشه و عمل مفهوم دقیقی باشد. چرا که مانند بازار کالا و خدمات، در جامعه‌ی مدنی هم همه‌ی صاحبان اندیشه و تبلورهای عملی آن می‌توانند آزادانه وارد یا خارج شوند بدون اینکه اجباری برای تبعیت از یکدیگر وجود داشته باشند.در عین حال نمی‌توان منکر آن شد که مبادلاتی هم صورت می‌گیرد و همه می‌توانند از اندیشه‌ها و تجارب عملی یکدیگر استفاده کنند یا آنرا غنا بخشند.حضور سازمان‌یافته در جامعه، به صورت احزاب و جنبشهای سیاسی یا صنفی و اجتماعی، فارغ از مبنای فکری آن مستلزم درک درستی از جامعه‌ی مدنی است. در غیر این صورت به ایجاد فضای ملتهب سیاسی، بدون تسامح با یکدیگر و نهایتاً به ایدئولوژی‌های انقلابی‌گری و خشونت‌آمیز کشیده می‌شود و مانع از آن می‌شود که انسان به حکم (لا إکراه فی الدّین) علیرغم (قد تّبین الرّشد من الغیّ) دست به انتخاب آگاهانه درست یا غلط، صواب یا ناصواب بزند. درک این مهمّ برای ما به عنوان بخشی از جامعه‌ی ایرانی با در نظر گرفتن همه ملاک‌های تفاوت از آن جهت لازم است که متأسفانه متغیر قدرت (اجتماعی یا سیاسی ) در ایران در صد سال گذشته که به صورت عملی این اندیشه به فضای اجتماعی و سیاسی ایران وارد شده است ،نتوانسته است به درستی آنرا درک کند و متناسب با ویژگی‌های جامعه ایرانی مابه‌ازای بیرونی آنرا ارائه دهد. سرویس سیاسی پایگاه اطلاع‌رسانی اصلاح، این مقاله را که به ارائه‌ی دیدگاهی تئوریک و انتقادی در این زمینه می‌پردازد در معرض دید و نظر عموم قرار می‌دهد.
سرویس سیاسی پایگاه اطلاع رسانی اصلاح
«طرح بحث گفت‌وگوی تمدن‌ها از سوی جناب آقای خاتمی نوعی واکنش به طرح رویارویی تمدن‌ها بود، طرح برخورد تمدن‌ها ابتدا توسط برنارد لوئیس، یکی از اساتید دانشگاه پرینستون، مطرح شد، اما او فقط به صورت یک ایده آن را مطرح کرد و چندان به آن نپرداخت. بعدها آقای هانتینگتون استاد دانشگاه هاروارد آن را پی گرفت و جنبه‌ی سیاسی و حتی نظامی به آن بخشید
محمد کریمی
ــــــــــــــــــــــــــــ
هر کس می‌خواهد در صحنه‌ی فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی حضور داشته باشد نمی‌تواند بی‌توجه از کنار افکار عمومی جامعه گذر کند؛ زیرا افکار عمومی می‌تواند در داخل و در خارج نیز، نه تنها اشخاص و احزاب، بلکه حاکمیت‌ها را مشروعیت و مداومت بخشد، یا برعکس از اعتبار و اعتماد بیندازد.
دکتر یوسف قرضاوی
ترجمه: عبدالعزیز سلیمی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
"و کذلک جعلناکم امة وسطا لتکونوا علی الناس شهیدا و یکون الرسول علیکم شهیدا" البقرة:143
"بدین صورت شما را مردمی (و جامعه‌ای) وسطی (و میانه‌رو) گردانیدیم تا الگوهایی برای بشریت شوید و پیامبر نیز اسوه و الگویتان گردد."
براین باورم که اعتدال و میانه‌روی در بینش ، منش و روش درمان تمامی دردها و حلال تمامی نابسامانی‌های ناشی از پراکندگی، عقب‌افتادگی علمی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی است.
برای رویایی با روند رو به رشد رویکردهای ناروا ، کج‌اندیشی‌های کسل‌کننده و برداشت‌های خانمان‌برانداز، بر ماست که جبهه و جناح معتدل ، منهج میانه‌رویی و مفاهیم و مبانی اعتدال را توضیح بدهیم و برای تبلیغ و تقویتش از تمامی تریبونها و رسانه‌ها استفاده نماییم.
"سرویس سیاسی پایگاه اطلاع رسانی اصلاح"
در تحلیل حاضر نویسنده در پی بیان آن برآمده است تا مهمترین بحرانهای موجود در گذشته و حال ترکیه را مورد بحث قرار دهد. آنچه بیشتر در این بین قابل مشاهده است، وجود مشکلات جدی در اداره یک سیستم محافظه‌کار مبتنی بر لائیسیته نظامی‌گرانه به عنوان میراث آتاتورک از یک سو و ضرورت تغییرات دمکراتیک در قدرت سیاسی ترکیه برای دوره‌ای که قراراست ترکیه به عضویت اتحادیه اروپا در آید می‌باشد.علاوه بر این، در سالهای اخیر ترکیه در معرض پدیده‌ی دیگری نیز بوده‌است که از نگاه نویسنده این مقاله نه تنها دور نبوده ،بلکه به میزان تأثیرگذاری آن بر ساختار قدرت در آینده ترکیه نیز واقف است که از آن به رشد اسلام‌گرایی در ترکیه تعبیر می‌شود. نویسنده اظهار می‌دارد که احزاب اسلامی و از جمله حزب حاکم در چهارچوب مدل دموکراتیک و الگوی مورد نظر اروپا حرکت می‌کنند و از این نظر شدت برخورد نظامیان محافظه‌کار با آنها را نیز چندان چاره‌ساز نمی‌یابد. یک وجه دیگر بحران که از نظر نویسده پنهان مانده است و یا به آن اشاره نکرده است مسئله‌ی فساد مالی و گاهاً اخلاقی در دولت ترکیه است.دولتهای دیگر ترکیه چه دست راستی یا میانه‌رو معمولاً با مشکل رشوه ،فساد مالی و بعضاً اخلاقی روبرو بوده ودر اکثر موارد موجب بی‌ثباتی سیاسی در ترکیه شده‌اند. از آن هنگام که گروه‌های اسلامی معتدل در ترکیه وارد دولت شده‌اند این بخش از واقعیت قدرت در ترکیه مسکوت مانده است و دیگر مانند گذشته سروصدا ایجاد نمی‌کند.شاید یکی از دلایل رأی‌دهندگان ترک (و البته کردها هم از این استثنا نیستند)به احزاب اسلامی همین مسئله است و گرنه یک رفتار بسیار تناقض آمیز است که مردم در خیابان‌ها علیه آنچه گسترش اسلام در ترکیه و خطر اضمحلال نظام لائیک خوانده می‌شود تظاهرات کنند و در هنگام انتخابات نیز گزینه‌ی آنها باز هم احزاب اسلام‌گرا باشد.
در هر صورت نویسنده به طرح مهمترین چالشهای ترکیه در حال حاضر می‌پردازد و خاطرنشان می‌سازد که تغییری در ترکیه می‌بایست صورت بگیرد که در هر حال مطابق خواست نظامیان نخواهد بود.سرویس سیاسی پایگاه اطلاع رسانی اصلاح شما را به خواندن این مطلب که در زیر آمده است،دعوت می‌نماید.
عثمان عباسی
ـــــــــــــــــــــــــــ
بی‌شک اهمیت دادن به روش‌های تحقیق، یکی از ویژگی‌های روزگار معاصر است؛ به ویژه وقتی تنش‌های مذهبی و ایدئولوژیک به شدیدترین وجه بین فلسفه‌ها و رویکردهای متفاوت در گرفته و هر کدام سعی در تحکیم آن مفاهیم و گونه‌های فرهنگی دارند که ریشه در اندیشه آنها داشته و بیانگر التزام ایدئوژیک آنها در برابر مسائل انسان و جامعه است.
نگارنده: دلیر عباسی
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
هنگامی که سخن از فقر و ثروت ، فقرا و ثروتمندان ، وظایف فقرا و مسئولیت ثروتمندان و احکام زکات و صدقات به میان می‌آید، این سؤال مطرح می‌شود که چرا خداوند رزق و روزی یکسانی به همه نبخشیده است؟ چرا برخی فقیر و برخی ثروتمندند؟ آیا این تفاوت‌ها با عدالت خداوند سازگار است؟ چرا باید برخی دارا باشند و برخی دیگر بی‌چیز و ندار ، چشم به ثروت ثروتمندان دوخته و مجبور به دریافت زکات و صدقات از آنان باشند؟
در مقدمه باید متذکر شوم که تعیین حداکثر رزق روزی بندگان در دست توانای خداوند است بدین معنی که خداوند رزق و روزی بندگان را خود تعیین می‌فرماید و انسآنان در تعییین حداکثری آن هیچگونه دخالتی ندارند. همانگونه که زمان تولد و اجل انسآنان در دست خداوند است، رزق و روزی آنان نیزدر دایره‌ی تقدیر الهی می‌گنجد. ولی این سؤال مطرح می‌شودکه انسان در کسب این رزق و روزی معین چه نقشی می‌تواند داشته باشد؟
اشاره: افزایش درگیری‌های فرقه‌ای در جهان اسلام به ویژه بحران به وجود آمده در عراق بسیاری از نخبگان جهان اسلام را بر آن داشته که برای توقف این بحران‌ها و همچنین جلوگیری از تکرار چنین فجایعی به دنبال یافتن راه‌حلی دائمی، عملی و واقع‌بینانه باشند. پیشتر منشور وحدت اسلامی را از دیدگاه یوسف قرضاوی متفکر سنی مصری را در همین جا منتشر نمودیم؛ اکنون نیز مصاحبه‌‌ای که با همین دغدغه با دکتر هاشم آقاجری اندیشمند و تاریخدان ایرانی به وسیله روزنامه شرق انجام شده را مجدداً در اینجا می‌آوریم؛ باشد که این دیالوگها در میان ارباب معرفت از طرفین ادامه یافته و چراغی بر فراز راه وحدت مسلمانان گردد . در این دیدار آقاجری مهمترین راه برای رسیدن به تفاهم و وحدت اسلامی را در ایجاد اعتماد متقابل و پذیرفتن طرف مقابل به عنوان طرفی صاحب حق می‌داند.
احسان عابدی: سالیان درازی در سفر است، از قلب اروپا تا خاورمیانه، ایران، کشورهای عربی و آفریقا؛ ژیل کپل Gilles Kepel، همه تحولا‌ت جهان اسلام را تعقیب میکند، از نزدیک و بدون واسطه های رسانه ای. کتاب ها و مقالا‌ت متعددی درباره اسلام سیاسی نوشته که برخی از آنها هم به فارسی ترجمه شده است. وی چند روز قبل بار دیگر به ایران سفر کرد و همین فرصتی شد برای بحث و گفت و گو با او. این گفت وگو در تحریریه روزنامه اعتمادملی و با حضور دکتر فیاض زاهد و سیداحمد موسوی بجنوردی انجام شد در حالی که مدیا کاشیگر،مسوولیت ترجمه سخنان ما و ژیل کپل را بر عهده گرفت. از او تشکر می کنیم.
بینندگان گرامی! سلام و درود خداوند بر شما؛ در برنامه«دیداری ویژه» که شبکه تلویزیونی الجزیره با هماهنگی و همفکری«اتحاد جهانی علمای مسلمین» آن را تجربه می کند به شما درود می فرستیم، برنامه ای که در آن دو شخصیت اسلامی هر یک از نگاه خویش، در رابطه با مشکلاتی که جهان اسلام با آن روبه روست و چالش هایی که فرا روی آن قرار گرفته، و راه حل های رهایی از آنها و چگونگی تعامل با جهانی که گرداگرد ما قرار دارد، -بر اساس رسالت امّت اسلامی و وفاداری نسبت به بنیان های آن – و در راستای وحدّت در رویکرد امّت اسلامی در شرایط سختی که در آن قرار دارد، سخن خواهند گفت.
کپی رایت © 1401 پیام اصلاح . تمام حقوق وب سایت محفوظ است . طراحی و توسعه توسط شرکت برنامه نویسی روپَل