به کوشش: محمد عبدلی
اشاره
بدون تردید، هیچ مکتب و آیینی به اندازهی دین اسلام به علم و دانش بها نداده است؛ زیرا، علاوه بر آن که اساس تعالیم خود را بر پایهی معرفت و دانایی انسان قرار داده، معیار ارزش هر کسی را میزان علم او میداند. چنانچه، منابع اصیل اسلامی نیز، دانش را سرچشمهی همهی خوبیها و خیرات میدانند. بر پایهی همین اهتمام، پیشوایان بزرگ این دین، توصیهها و تأکیدهای فراوان و گوناگونی برای تشویق مسلمانان نسبت به فراگیری دانش و آموزان و همچنین دستورالعملهای ارزندهای در رابطه با اصول و ضوابط فراگیری و آموزش علم و نکات مؤثری در زمینهی ارتقای کیفیت آن بیان داشتهاند که تحت عنوان «آداب تعلیم و تعلّم» مطرح و جمعآوری شده است.
نویسنده: حاجی عبدالرّحمن فاتح- افغانستان
از آنجایی که در جامعهی ما [افغانستان] * امروزه بدعتها به اوج خود رسیده و بدعت هم چیزی است که نارضایتی خدا و رسول-صلّی الله علیه وسلّم- را در پی دارد. پس نیاز است که ما از بدعتها بپرهیزیم؛ چنانکه پیامبر(ص) ما را از بدعت برحذر داشته و میفرماید: «وإیاکم والأمور المحدثات فإن کل بدعة ضلالة» خود را بازدارید از کارهای نوپیدا (در دین) زیرا هر نوپیدا (در دین) بدعت است و هر بدعتی ضلالت و گمراهی است[1] در جامعهی ما برخی از بدعتها مربوط به عیدهاست. چه نیکو است که این نوع از بدعتها را شناخته و از آنها اجتناب نماییم، اینک به چند نکته اشاره مینماییم:
تألیف: مرحوم ملاعبدالله احمدیان (رحمه الله)
با توجه به کمال اهمیت حدیث در بنا و بیان احکام دین اسلام، پیامبر (صلی الله علیه وسلم) در زمان حیات خویش، در عین اینکه مسلمانان را به حفظ احادیث کاملاً ترغیب میکرد و میفرمود: «نضّر الله عبداً سمع مقالتی فوعاها»[1] یعنی: خدا شاد و شادمان کند بندهای را که سخن مرا شنیده و آن را حفظ کرده است ـ همچنین مسلمانان را به نشر و تبلیغ آن با عین لفظ و عبارت حدیث تشوق مینمود و میفرمود: «نضّر الله امرءأ سمع حدیثا فادّی کما سمعه فربّ مبلّغٍ اوعی من سامع»[2]
نویسنده: حمزه خانبیگی
بررسی دلایل مخالفان تفسیر علمی
در مورد دلیل اول میگوییم: این که قرآن برای بیان مسایل آخرت و احکام آمده باشد، با این مطلب که قرآن بعضی مطالب علمی را قبل از کشف آن به وسیلهی علوم تجربی، خبر داده باشد، منافاتی ندارد، بلکه دلیل عظمت قرآن و علم غیب نازل کننده آن است. هدف اصلی قرآن، بیان علوم طبیعی و ذکر فرمولهای فیزیک، شیمی و امثال آنها نیست، ولی میتوان گفت که قرآن اشاراتی علمی دارد که در راستای اهداف هدایتی و تربیتی خود از آنها استفاده کرده است. اگر قرآن تنها برای بیان احکام ومسایل تعبدی وآنچه به آخرت مربوط است، پس مثالهای علمی قرآن و مطالب آنها چه میشود؟ آیا آنها از قرآن نیست و احتیاج به تفسیر ندارد؟ علاوه بر آن، نظر شاطبی، رد استخراج همه علوم از قرآن (یک قسم خاص تفسیر علمی) است که این مطلب صحیحی است و ما هم این قسم از تفسیر علمی را صحیح نمیدانیم.
نوشته: عبدالله ناصح علوان
مترجم: ابراهیم تیموری
پیش از آغاز بحث آداب خواستگاری و زفاف، مایلم در مورد حکمت و فلسفه ازدواج و نیز فوائد مثبت اخلاقی و جنبههای اجتماعی آن، مختصراً مطالبی را بیان کنم، به امید آنکه جوانان عزیزمان، حکمت و فلسفه تشکیل خانواده را بدانند، و پی ببرند که چرا خداوند متعال به آنان دستور داده تا در آغاز جوانی ازدواج کنند؟!
نویسنده : مهدی تیموری
به عقیده مودودی محطی اوضاع تماس و برخورد اسلام با تمدن غرب با محیط و محل تصادم آن با تمدنهای دیگر کاملاً اختلاف دارد. تمدنهای رومی، ایران و هندی و چین در وقتی با اسلام روبرو شدند که دین اسلام بر قوای فکری و علمی مسلمین کاملاً تسلط داشت روح جهاد و کوشش ایشان قوی و نیرومند بود. بدین جهت هیچ یک از تمدنهای مذکور نتوانستند پایدار بمانند و با نیروی اسلام مقابله کنند. مسلمانها هر جا قدم مینهادند در افکار و نظریات و علوم و اخلاق و عادات و طرز تمدن آنها انقلابی ایجاد کرده و نفوذشان بیش از آن بود که تحت تأثیر دیگران قرار گیرد. اما زمانی که مسلمانان از اسلام فاصله گرفتند غرب به راحتی بر آنها تسلط یافت.
تألیف: مرحوم ملاعبدالله احمدیان (رحمه الله)
خدا را سپاسگزارم که دین مبین اسلام را به ما بخشیده است، و درود بر پیامبرش (صلی الله علیه وسلم) که او را برای ابلاغ آخرین فرمانش برگزیده است و درود بر یاران و یاوران پیامبر (صلی الله علیه وسلم) که حلقههای وصل کتاب و سنت به جوامع بعدی بودهاند، و سلام بر قاریان و مفسران کتاب الله و راویان و شارحان سنت رسولالله (صلی الله علیه وسلم) که جوامع اسلامی را از الفاظ و معانی آنها آگاه نمودهاند.
نویسنده: حمزه خانبیگی
چکیده
بدیهی است که قرآن علاوه بر بیان احکام و مسایل تعبدی، برای تبیین آنچه که در راستای تأمین سعادت دنیا و آخرت و راهیابی انسان در مسیر کسب فضایل عالیه و طلب رضوان الهی مربوط است، نازل شده و تنها برای بیان علوم نیامده است ولی میتوان گفت که قرآن اشاراتی علمی دارد که در راستای اهداف هدایتی و تربیتی خود از آنها استفاده کرده است. برخی مفسران در تفسیر علمی افراط کرده و از اهداف هدایتی و تربیتی قرآن غفلت کردهاند (همچون طنطاوی در الجواهر) ولی ممکن است در یک تفسیر، هم مطالب علمی قرآن بررسی شود و هم مقاصد عالی آن؛ مانند: هدایت، تربیت و. . . فراموش نشود. اگر مفسر، دچار خطا شود، دلیل خطا بودن شیوه تفسیری نخواهد بود، بلکه او افراط کرده ولی تفسیر علمی، به نحو معتدل و همراه با استفاده از روشهای دیگر تفسیر و توجه به اهداف عالی قرآن بلااشکال است.
نویسنده: نزار آگری
ترجمه از عربی: عبدالعزیز مولودی
به نقل از سایت قنطره
مقدمه مترجم: کشورهای خاورمیانه به عنوان بخشی از جهان در حال رشد، در حالی از پیشرفتهترین وسایلی که مدرنیسم به بشریت ارائه کرده بهره میبرند که از پذیرش آثار و نتیج مدرن شدن سرباز میزنند. اگرچه یک بعد دنیای مدرن تهیه و تولید ابزار و وسایل پیشرفته مخابراتی و نظامی است - ظاهراً تنها این بعد دنیای مدرن بیشتر خوشایند دولتهای غیردموکراتیک و نیمه دموکراتیک با روشهای نظامیگرایانه در جهان و از جمله در خاورمیانه است- اما در عین حال توجه به بهبود وضعیت کلی بشر در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، بهداشتی و روانی و تأمین حقوق اولیه او ددغدغه دولتها و جوامع پیشرفته است. در مقابل آنچه که در جهان در حال توسعه و توسعه نیافته جاری است، به طور مشخص نادیده گرفتن حقوق اولیه انسانی و بدتر از آن زیرپانهادن آن حقوق بنا به علتهای متفاوتی که دستاویز دولتها در این جوامع است.
به کوشش: محمّد عبدلی- دانشآموخته دانشگاه مذاهب اسلامی و پژوهشگر حوزهی مطالعات اسلامی.
با توجه به جایگاه بنیادین اعتدال در ابعاد مختلف حیات بشر و نیاز آن به تحقیقات و پژوهشهای دامنگستر، بر آن شدیم تا جنگوارهای از آثار نگاشته شده پیرامون اعتدال و وسطیّت را جمع نموده و تقدیم خوانندگان نماییم؛ از همینرو، برخی آثار نگارش یافته پیرامون این موضوع، اعمّ از کتاب، مقاله و همایش، به صورت اجمالی و به شیوهی الفبایی معرفی شدهاند؛ لازم به ذکر است که کتابشناسی حاضر گامی نخست در این راستا بوده و امید است در آینده بتوان فهرست کاملتری ارائه نمود.
کپی رایت © 1401 پیام اصلاح . تمام حقوق وب سایت محفوظ است . طراحی و توسعه توسط شرکت برنامه نویسی روپَل