به نام خداوند مهربان مهرورز
خطبهی نخست:
ستایش از آن خداست. او را میستاییم، از او یاری میجوییم و از وی راهنمایی میطلبیم. از شر نفس و کردار ناشایست خویش به او پناه میبریم. هر که را خدا هدایت کند، کسی نتواند او را گمراه کند و هر کس را که او گمراه کند، برایش راهنما و دوستی نخواهی یافت. گواهی میدهم که معبودی جز او نیست، او یکتا و بیهمتاست. خدایی او را میپذیریم و انکار منکران و کفر کافران را قبول نداریم. گواهی میدهم که سرورمان محمد ـ صلی الله علیه و سلم ـ فرستادهی خداست؛ او که امانت را به جای آورد، امت را نصیحت کرد
از مظاهر رحمت خداوند بر بندگانش این است که برای آنان زمانهایی برای طاعت و نیکی قرار داده است که پاداش در آن دوچندان و عزم و همت برای عبادت قوی است و فضل و رضای خدا و نزدیکی به او بهتر حاصل میشود. رمضان بهترین زمان برای این کار است؛ دوستداران رمضان هر ساله پس از انتظاری طولانی با دلی پر از شوق و شور به پیشواز لحظههای نورانی و زیبای آن میروند. مردان خدا با اشتیاق این ماه را انتظار میکشند تا با شادمانی مصاحف را بگشایند و همنوا با صدای مؤذن به سوی مساجد خدا گام نهند.
ای روزه داران، زمان سرمایهی انسان به شمار میرود. بنا بر این، زمان دورهی زیستن و ماندگاری وی در این دنیا است؛ از این رو اسلام به وقت اهمّیّت داده و مومن را در روز قیامت مسؤول در برابر عمرش میداند.
قوانین و احکام اسلامی برای کمک به انسان، جهت ساماندهی و تنظیم وقت و خوب بهر بردن از آن آمده است. چنین امری با برقراری تعادل و همترازی بین نیازهای حیاتی و زیستی از یکسو و نیازهای روحی و عبادی از سویی دیگر تحقق مییابد. اسلام، انسان با ایمان را به بهره گیری از وقت و پرثمر کردنش با نیکی و عمل صالح تشویق کرده است
در هر شب از شبهای رمضان ندایی میآید که "ای جویای خیر به پیش آی و ای جویای شر کوتاه بیا" این ندا انگیزهی مهمی برای اهل ایمان ایجاد میکند تا در انجام خیرات و دوری از محرمات از هم پیشی گیرند. اهل ایمان اگر هر شب رمضان این ندا را با گوشهایشان نمیشنوند اما نسبت به آن یقین دارند زیرا خبر از جانب پیامبر صادق امینی است که از هیچ گاه از روی هوا و هوس سخن نمیگوید.
پیشتر در اهمیت سبقت در خیرات و حرکت در مسیر عبادت در این ماه بزرگ سخن گفتیم و تأکید کردیم که اسباب خیر در این ماه فراوان است
ترمذی و ابنماجه از ابوهریره روایت کردهاند که رسول خدا فرموده است:
"إِذَا كَانَ أَوَّلُ لَيْلَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ صُفِّدَتْ الشَّيَاطِينُ وَمَرَدَةُ الْجِنِّ ، وَغُلِّقَتْ أَبْوَابُ النَّارِ فَلَمْ يُفْتَحْ مِنْهَا بَابٌ ، وَفُتِّحَتْ أَبْوَابُ الْجَنَّةِ فَلَمْ يُغْلَقْ مِنْهَا بَابٌ ، وَيُنَادِي مُنَادٍ يَا بَاغِيَ الْخَيْرِ أَقْبِلْ وَيَا بَاغِيَ الشَّرِّ أَقْصِرْ ، وَلِلَّهِ عُتَقَاءُ مِنْ النَّارِ وَذَلكَ كُلُّ لَيْلَةٍ".[سنن ترمذی و ابن ماجه]
وقتی شب اول رمضان فرا رسد شیاطین و جنیان سرکش به بند کشیده میشوند، درهای جهنم بسته میشود و هیچ دری باز نمیماند. درهای بهشت گشوده میشوند و هیچ دری بسته نمیماند. ندایی به گوش میرسد: ای جویای نیکی به پیش آی و ای جویای شر و بدی کوتاه بیا.
اخیراً مناظرهای بین عبدالکریم سروش و عبدالعلی بازرگان صورت گرفت که دکتر سروش در این مناظره قرآن را رویایی رسولانه نامید. گرچه ایشان معمولاً رأی خود را در لفافهای میپیچد ولی این بار به وضوح آن را بیان نمود و قرآن را حاصل تراوش فکری و رویای پیامبر دانست.
خداوند روزهی رمضان را تنها به خاطر تحمل گرسنگی و تشنگی و خستگی بر ما فرض نکرده است بلکه در پس آن اهداف و مقاصدی نهفته است که چه بسا خرد محدود ما نتواند همهی آن را درک کند و تنها به گوشهای از آن پی میبرد. در اینجا میخواهم به برخی از اهداف و حکمتهای روزه اشاره کنم:
١- روزه وسیلهای برای تقواست
مهمترین مقصد روزه متقی شدن انسان مؤمن است و خداوند متعال در این زمینه فرموده است:
"يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ" [بقرة:١٨٣].
اصل آن است که انسان مؤمن در هر وقت و زمانی توبهاش را تجدید کند؛ الگوی مؤمن در این زمینه رسول اکرم است که در روز بیش از صد بار توبه و استغفار میکرد.
مؤمن باید در رمضان تجدید توبه کند زیرا توبه جایگاه و مقام بالایی دارد که هر کس بدان دست یابد تمام خیر و نیکی را درک کرده است. ابن قیم میگوید: توبه نخستین منزل و منزل میانی و واپسین سالکان است. توبه مخصوص گناهکاران نیست بلکه یکی از منازل پیامبران خدا است و خدای متعال در این باره میفرماید: "وعصى آدم ربه فغوى ثم اجتباه ربه فتاب عليه وهدى" [طه:١٢١-١٢٢]
کپی رایت © 1401 پیام اصلاح . تمام حقوق وب سایت محفوظ است . طراحی و توسعه توسط شرکت برنامه نویسی روپَل