سایت رسمی جماعت دعوت و اصلاح

نومیدی حرام است. 

آخرین مطلب قابل ملاحظه در «تکالیف فردی»، تحریم نومیدی است. مسلمان نباید از وظیفه‌ی اصلاحگری در زندگی شانه خالی کند و زیر فشار واقعیت‌ها و خشونت شرایط شکست بخورد. او موظف است از سنت‌های خدا برای چیرگی و نیز صبر و بردباری بهره ببرد. 

اسلام به مسلمان در برابر مشکلات و گرفتاری‌ها، سلاح توکل بر خدا و صبر و شکیبایی می‌بخشد: «رَبُّ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ فَاتَّخِذْهُ وَکِیلًا. وَاصْبِرْ عَلَى مَا یَقُولُونَ». (مزمل/ ۹ و۱۰). (خدای خاور و باختر، معبودی جز او نیست، پس او را وکیل قرار ده).

تکالیف مکمل

اسلام دینی واقع‌نگر است که به درمان امور انسانی پرداخته است. انسان هم به طور طبیعی دچار کاستی و سستی است؛ آنان اشتباه و لغزش دارند و در گناه و خطا می‌افتند. هوس نفسانی و غریزه بر ایشان چیره می‌گردد یا شیطان آنان را گول می‌زند یا در دام مکاران و فریبکاران می‌افتند. جز پیامبران و رسولان کسی به درجات کمال نرسیده است.

ساختار اخلاقی

اخلاق، نمای درونی و پنهانی انسان است، در حالی که رفتار و کردارش نمای بیرونی و آشکار اوست. [۱] انسان با اخلاقش از دیگران متمایز می‌شود و چهره‌اش بیانگر ظاهرش است. به یک رفتار هنگامی اخلاق گفته می‌شود که خود به خود و بدون اندیشیدن از انسان سربزند. علمای اخلاق در تعریفش گفته‌اند: «حالتی پایدار در درون است که به آسانی و راحتی باعث کردار و رفتار شود».

استقلال شخصیتی

اسلام به مسلمان اجازه‌ی پیروی و تقلید کورکورانه نمی‌دهد. در آیات بسیاری قرآن کریم مشرکان را به خاطر پیروی از نیاکان و پدران نکوهش کرده است: «وَإِذَا قِیلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ قَالُوا بَلْ نَتَّبِعُ مَا أَلْفَیْنَا عَلَیْهِ آبَاءَنَا أَوَلَوْ کَانَ آبَاؤُهُمْ لَا یَعْقِلُونَ شَیْئًا وَلَا یَهْتَدُونَ». (بقره/۱۷۰) (وهنگامی که به ایشان گفته شد آنچه را خدا فرستاده است، پیروی کنید، گفتند بل‌که آن‌چه را پیروی می‌کنیم که پدرانمان را بر آن یافته‌ایم. آیا اگر پدرانشان چیزی را نمی‌فهمیدند و راهنمایی نمی‌شدند؟!). 

    هر مسلمانی مسؤول است.

در این گفتار و مطالب بعدی به چگونگی شخصیت‌سازی در اسلام و بنای ساختار افراد نظر می‌افکنیم تا مسلمان به مسؤولیت فردی خویش توجه نموده و نقش خود را به عنوان یک مسلمان صالح ایفا کند. او باید بکوشد به اندازه‌ی توان و امکاناتش ـ هر چند اندک باشد و یا زیر فشار واقعیت‌ها و شرایط یا قدرت حاکم و جامعه قرار داشته باشد ـ به اصلاح دیگران بپردازد.