مقدمه‌:
کمتر کسی است با تفکر کلامی معتزله آشنایی نداشته باشد؛ نامی که در حوزه‌ی علوم و معارف اسلامی شهرت دارد و بـه فرقه‌ی کلامی اطلاق می‌شود که ویژگی عمده‌ی آنان به کارگیری عقل در تفسیر آموزه‌های کلامی و الهیاتی است معتزلیان به رهبری کسانی چون حسن بصری و اندیشمندانی چون جاحظ، قاضی عبدالجبار و دیگران و به دنبال حوادث سیاسی ـ اجتماعی و اندیشه‌های جدیدی که در جامعه‌ی نوپای اسلامی پدید آمده بود در تاریخ اسلام ظهور کردند.
استفاده از شیوه‌ی تأویل و عنصر مجاز در تفسیر نصوص و نیز به کارگیری عقل در فهم معارف و علوم اسلامی سرلوحه‌ی کار آنان بود. پیش‌زمینه‌های در ظهور این فرقه نقش داشتند که زمینه‌ی طرح آنها در این ب?