نشست «چالشهای پیش روی زن ایرانی» به مناسبت 8 مارس، که با حضور دکتر «ژانت الیزابت بلیک»، دکتر «امیر نیکپی»، دکتر «ایرمگارد پین» با همکاری گروه حقوقِ بشر دانشگاه شهید بهشتی، روز دوشنبه 16 اسفند برگزار شد.به گزارش خبرنگار صفحه زنان اصلاح وب در این نشست که در سالنی کوچک در دانشکدهی حقوق برگزار شد خانم پروفسور ایرمگارد مک پین، ضمن معرفی حوزهی کاری خویش، به بیان چالشهای پیش روی زنان در سه سطح پرداخت و گفت: «سطح اول خشونت و تبعیض است که برای زنان در همه جای جهان وجود دارد. سطح دوم چالش زنان در غرب و آلمان است که توسعه و فردگرایی جوامعی نظیر آلمان به آزادی سوءتعبیر میشود، در حالی که زن در این جوامع در شرایط نابرابری با مرد قرار گرفته است. و نهایتاً در سطح سوم به مشکلات زنان مسلمان در کشورهای مختلف و آلمان میرسیم.»
وی در ادامه بیان کرد: «زنان باحجاب در آلمان علیرغم فرصت آموزش برابر، از فرصتهای برابر شغلی در مقایسه با بیحجابان برخوردار نیستند. به خصوص معلمان زن مسلمان و مانعهایی که بر سر راه اشتغال آنها وجود دارد، باید اشاره کرد.»
این استاد مدعو دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران همچنین افزود: «در کشورهایی نظیر ایران نیز مشکلاتی برای زنان، مثلاً در خصوص تابعیت خارجی شوهر زن ایرانی و چالشهای حقوقی آن وجود دارد.»
پروفسور پین در آخر گفت: «هر دوی تمدنهای مسلمان و غربی با ستایش قوانین زنمدار خویش و تقبیح نظرات تمدن مقابل گوی سبقت را از در مرحله سخن از یک دیگر ربودهاند، ولی در واقعیت امر هر دوی آنها عملی مبنی بر عدالت جنسیتی را بع مرحله اجرا در نیاوردهاند.»
در ادامه این نشست، دکتر ژانت بلیک، سخنان خود را با ابراز امیدواری نسبت به آینده آغاز کرد و گفت: «باید پیشرفتهای خود را در حوزهی حقوق زنان هم دید. در این خصوص باید به برابری حقوق کارمندان زن و مرد و ممنوعیت قانونی آگهیهای کاری با درج جنسیت متقاضی کار در بریتانیا و... اشاره کرد. »
وی به وضع نابهنجار جوامعی نظیر انگلستان در سدههای گذشته پرداخت و گفت: «تا قبل از سال 1857 زنان در انگلستان حق طلاق نداشتند و هم خود و هم املاکشان با ازدواج به ملکیت شوهر درمیآمد.»
این عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی، با اشاره به تعداد بالای دختران دانشجو در مقطع لیسانس در سالهای اخیر، بیان کرد: «اخیرا آمار دختران دانشجو کمتر شده و ضروریست در خصوص آن تأمل شود. مشارکت مردم در رفع تبعیضها علیه زنان ضروری است. مشکلات فرهنگی در ایران مهمتر از چالشهای حقوقی و قانونی آن در این حوزه هستند. اینکه استاد دانشکده حقوق گفته است که زنان منطق لازم برای گرفتن دکتری حقوق ندارند، خود دال بر این مدعا است.»
دکتر امیر نیکپی که چالشهای زنان در ایران را به سه چالش حوزه خصوصی، حوزه عمومی و چالش فرهنگی زنان ایرانی تقسیم کرد گفت: «در حوزه خصوصی، نزدیک به صد سال است زنان در ایران کنشگر حوزه عمومی شدهاند؛ اما آخرین حلقهی لازم برای کنشگری زنان، کنشگری جنسی است.»
وی با اشاره به الگوهای پنجگانهی مختلف روابط احساس-جنسی زنان و مردان گفت: «در رابطه ازدواج استثمار جنسی و جسمی علیه زنان صورت گرفته است. وزیر کار در پست وبلاگی خویش به مورخه 5/12/95 نوشته است در سال اخیر بیش از هفتاد هزار همسر آزاری در ایران با بیش از چهل درصد آزار جسمی ثبت شده است. بسیاری از آزارها نه فقط جسمی بلکه جنسی است و بسیاری از آزارها نیز ثبت نمیشود. این نشانهی بحران است و باید گفت که بسیاری مردان روحیهی تجاوزگری جنسی دارند و رابطهی جنسی را یک سویه میپندارند و همچنین زنان نیز از ظلمپذیری بالایی برخوردارند. »
دکتر نیکپی در آخر به ضرورت رهایی جسمی وجنسی زنان تاکید کرد و در مورد چالش حوزه عمومی بیان کرد: «زنان پس از آگاهی و ورود در حرکتهای اجتماعی و بیرونی، باید در نهادهای قدرت سیاسی و غیر سیاسی ورود کنند و به بالاترین حوزههای قدرت نفوذ یابند. زنان باید صرف نظر از ماهیت رژیمهای سیاسی برای کسب حقوق بیشتر تلاش کنند. در این خصوص میتوان مهرانگیز منوچهریان را مثال زد که علی رغم ماهیت غیر دموکراتیک رژیم پهلوی ایشان توانست برای حقوق زنان بسیار مفید باشد و حق رأی زنان در ایران هم مدیون وی و تیم همراه ایشان است. لازم است که زنان گروه فشاری عمل کنند و برای کسب مطالبات خود با قدرت وارد رایزنی شوند. همچنین در خصوص مسألهی هویتی زنان ایرانی، لازم است زنان از جنبههای مختلف هویت خود از جمله هویت قومی، ملی، مذهبی و جهانی خود در راستای کسب حقوق استفاده کرده و هویتهای خود را در تضاد با هم قرار ندهند، از هویتگرایی منفی پرهیز کنند و از جمع هویتهای خود کمک بگیرند. زنان باید از قربانی سازی خود بیرون آمده و در همهی حوزهها ورود کنند و برای کسب حقوق وارد چالش شوند.»
در ادامه نشست دکتر سید محمد قاری سید فاطمی با بیان اینکه ما چالش زن ایرانی نداریم بلکه چالش ایرانی مسلمان معاصر داریم گفت: «تلاش برای به صحنه آوردن زنان و رهایی آنها خواست درستی نیست. نهایت این رهاییبخشی واقعا رهایی نیست. مدرنیته به انسان بیشترین آسیبها را رسانده و انسان را بردهی سرمایهداری کرده است. در حال حاضر به جای عقلانیت استعلایی کانتی عقلانیت ابزاری را جایگزین کرده است. نگاه ما به تجدد هم باید منتقدانه باشد. به یاری ایدهی الیزابت آنسکون و با چرخشی در فلسفه اخلاق و برگشتن به خاستگاه اخلاق فضیلتمآبانه و پایهریزی اخلاق فضیلت نوین در پرتو یافتههای روانشناسی راه را باید یافت. ما باید دنبال یک نسخه اصیل ایرانی باشیم. فردگرایی و مطالبه رهایی زنان راه ما به رهایی نیست و بازنده اصلی متجدد شدن جامعه ایرانی، زنان ایرانی هستند.»
در ادامه دکتر نوبهار، مدیر گروه حقوق بشر دانشگاه شهید بهشتی، بیان کرد: «این ظرفیت در سنت وجود دارد که اگر خوب بازخوانی شود، در حقوق خانواده، حقوق زن تأمین میشود. اما این مستلزم بازخوانی مناسب است. ما باید به خاستگاه اسلام توجه کنیم. اقدامات پیامبر همه ارتقای حقوق زن بوده است. اما سوءتفاهمی که وجود دارد این است که اقدامات پیامبر را سقف تغییرات تلقی میکنند. پیامبر ادعا نمیکند که زنان را به جایگاه خودشان رسانده است. پیامبر میفرماید آنقدر جبرئیل مرا در خصوص زنان سفارش میکند که فکر میکنم به زودی طلاق دادن زنان حرام شود. شافعی در الرساله میگوید که باید آرمان شارع مدنظر قرار گیرد.»
در پایان این نشست دانشجویان و مهمانان که تعداد زیادی از آنها به علت کوچکی سالن و نبود صندلی ایستاده بودند نیز به بیان نقطه نظرات خود پرداختند.
نظرات