چرخش موضع حماس درباره تحولات سوريه شرق: پيش از اين، سوريه ديار دوم آنها محسوب ميشد. دفتر كارشان در دمشق بود. اما نخستين جرقههاي اختلاف با دولتمردان سوري زماني كليد خود كه آوارگان فلسطيني در شهر «لاذقيه» با تانكهاي ارتش اين كشور روبهرو شدند و برخي از آنها فرار كردند. حالا هم «اسماعيل هنيه» در موضعگيري آشكاری از مخالفان سوري حمايت كرده است. به گزارش «العربيه»، نخستوزير حماس در يك موضعگيري جديد در رابطه با رويدادهاي اخير سوريه اعلام كرد ملت قهرمان سوريه به تمام اهداف خود جامه عمل خواهد پوشاند. هنيه كه در دانشگاه اسلامي الازهر مصر سخنراني ميكرد، گفت: «به شما و به همه ملل بهار عربي يا بهتر بگويم زمستان اسلامي درود ميفرستم، درود بر ملت قهرمان سوريه كه در راه آزادي، دموكراسي و اصلاحات تلاش ميكند.» هنيه افزود: «حماس از خواستهها و اهداف مردم سوريه حمايت ميكند.» همزمان «صلاح ال برداويل»، از اعضاي ارشد حماس، در سخنراني جداگانهاي در غزه ضمن اشاره به حمايت فلسطينيان از مردم سوريه، گفت كه «هيچ عامل سياسيای موجب ناديده گرفتن اتفاقات سوريه نميشود.» سخنان هنيه در حالي مطرح ميشود كه از زمان شكلگيري اين جنبش فلسطيني، دمشق يكي از مهمترين حاميان آن به شمار ميرفته و حتي تا چند هفته پيش سوريه ميزبان دفتر حماس و رهبران اين جنبش بود. همزمان حدود 70 كشور روز جمعه در پايتخت تونس كنفرانس بينالمللي «دوستان سوريه» را برگزار كردند. به گزارش «رويترز»، در بيانيه پاياني كنفرانس آمده است: «گروه دوستان بر ضرورت توقف فوري همه اعمال خشونتآميز در سوريه تاكيد ميكند.» شركتكنندگان در كنفرانس همچنين بر ادامه تحريمهاي سوريه تاكيد كردند. تحريمهايي كه كنفرانس پيشنهاد اجراي آن را داده عبارتند از: «ممنوعيت سفر شخصيتهاي نظام سوريه، بلوكه كردن اموال آنها در خارج، متوقف كردن خريد نفت از سوريه، متوقف كردن سرمايهگذاري در اين كشور، متوقف كردن معاملههاي مالي با حكومت سوريه و كاهش سطح روابط ديپلماتيك با آن است». اين بيانيه از اپوزيسيون سوريه نيز اعلام حمايت كرد و ميافزايد: «گروه دوستان، شوراي ملي سوريه را به عنوان نماينده سوريهاي خواستار تغيير دموكراتيك و مسالمتآميز به رسميت ميشناسد.» اين بيانيه همچنين از طرح اتحاديه عرب براي اعزام نيروهاي حافظ صلح مشترك ميان سازمان ملل متحد و كشورهاي عربي به سوريه و همچنين طرح اين اتحاديه براي انتقال مسالمتآميز قدرت به معاون اول بشار اسد اعلام حمايت كرده است. «برهان غليون»، رييس شوراي ملي سوريه كه در اين كنفرانس حضور داشت، بر ادامه اعتراضها در اين كشور تا سرنگوني نظام بشار اسد تاكيد كرد. او همچنين پيشنهاد تشكيل شوراي رياستجمهوري با حضور شخصيتهاي ملي و تشكيل دولت انتقالي با حضور شخصیتهاي سياسي، نظام و كارشناسان داد. همچنين منصف مرزوقي، رييسجمهور تونس در سخنراني آغازين كنفرانس از رييسجمهور سوريه خواست، به همراه خانوادهاش به روسيه پناهنده شود. يكي از حاشيههاي مهم اجلاس اين بود كه هيات نمايندگي عربستان سعودي به رياست سعود الفيصل وزير امور خارجه اين كشور در اعتراض به تغييرات ايجاد شده در پيشنويس بيانيه پاياني و مواضع برخي كشورها، جلسه كنفرانس را ترك كرد. پيش از آن سعود الفيصل در سخناني بر ضرورت انتقال «مسالمتآميز يا با زور» قدرت در سوريه تاكيد كرد و گفت اين تنها راهحل بحران در اين كشور است. او با بيان اينكه كشورش نميخواهد در فعاليتي شركت كند كه به حمايت سريع از مردم سوريه نينجامد مدعي شد: «نظام سوريه مشروعيت خود را از دست داده و اكنون بيشتر شبيه يك قدرت اشغالگر است.» او همچنين مسلحسازي معترضان در سوريه را «طرحي بسيار خوب» ارزيابي كرد. «هيلاري كلينتون» وزير خارجه آمريكا نيز مدعي شد كه روزهاي حكومت بشار اسد رو به پايان است. او همچنين گفت كه شوراي ملي سوريه آمادگي نمايندگي قانوني مردم اين كشور را دارد. همزمان «باراك اوباما»، رييسجمهوري آمريكا نيز گفت كه كاخ سفيد و متحدانش از هر ابزار قابل استفادهاي براي متوقف كردن خشونتها در سوريه استفاده خواهند كرد. اوباما همكاري نزديك جامعه بينالمللي را براي مقابله با بحران سوريه ضروري و آن را پيامي واضح به بشار اسد، رييسجمهوري سوريه دانست كه بداند «هنگام انتقال قدرت» فرا رسيده است. در واكنش به رويدادهاي اين كنفرانس، تلويزيون دولتي سوريه در گزارشي، حاضران در كنفرانس تونس را «مظاهر استعمار» خواند و گفت كه شركتكنندگان در اين نشست «دشمنان تاريخي اعراب» هستند. «رويترز» هم گزارش داد كه پيش از آغاز كنفرانس حدود 300 نفر از طرفداران بشار اسد با حمل عكسهايي از او و پلاكاردهايي در حمايت از دولت او، مقابل محل برگزاري نشست تجمع كردند. آغاز امدادرساني به حمص همزمان با كنفرانس دوستان سوريه، «كميته بينالمللي صليبسرخ» و سازمان «هلال احمر» در ساعتهاي پاياني روز جمعه كار امدادرساني به زخميها و بيماران شهر «حمص» را آغاز كردند. سازمان هلال احمر توانست شماري از زنان و كودكان زخمي را از محله باباعمرو در شهر حمص خارج كند و خروج مجروحان ادامه دارد. اين شهر در سه هفته گذشته هدف سلاحهاي سنگين نيروهاي ارتش سوريه بوده است. در همين حال كميته موسوم به «هماهنگي انقلاب مردم سوريه» تعداد قربانيان روز جمعه در سوريه را 103 نفر اعلام كرد. از سوي ديگر به گزارش «ايسنا»، مسوولان سوري از مردم اين كشور خواستند تا امروز براي راي دادن به پيشنويس قانون اساسي جديد سوريه، به پاي صندوقهاي راي بروند. پيشنويس اين قانون كه قرار است جايگزين قانون اساسي سوريه از سال 1973 شود براساس اصلاحات وعده داده شده مسوولان سوري تنظيم شده است. در پيشنويس قانون اساسي جديد سوريه ماده هشت كه بر نقش حزب بعث در رهبري جامعه تاكيد داشت، تغيير يافت و «چند حزبي بودن» جاي آن را گرفت. در اين پيشنويس، ديگر اشارهاي به حزب سوسياليست نشده است و عنوان شده كه نيمي از نمايندگان پارلمان بايد نماينده كارگران و كشاورزان باشند. براساس ماده 88 نيز رييسجمهوري تنها براي دو دوره هفت ساله انتخاب ميشود و اين ماده از انتخابات رياستجمهوري 2014 قابل اجراست. عدنان محمود، وزير اطلاعرساني سوريه عنوان داشت: اين نخستين باري است كه از مردم سوريه ميخواهيم تنها به پاي صندوقهاي راي بروند و آنها را تشويق نميكنيم كه به نفع قانون اساسي يا عليه آن راي دهند. اين در حالي است كه مخالفان سوري خواهان تحريم اين همهپرسي شدند.

نظرات