1) تحولات سیاسی اخیر در آرایش نیروهای سیاسی از یکطرف و تشکیل احزاب سیاسی جدید از طرف دیگر، حاکی از آن است که مبارزان سیاسی به ضرورت تشکیل احزاب سیاسی بهعنوان پیشنیاز توسعهی سیاسی توجه پیدا کردهاند. این بهنوبهی خود بسیار مهم و امیدوارکننده است. اما تشکیل احزاب یک مسأله است و عملکرد حزبی و دوام آنها مسألهای جدیتر؛ سابقهی تاریخی حاکی از کوتاهی عمر احزاب سیاسی است. بحث آسیبشناسی تحزب در ایران اگر چه مدتهاست در میان طیف گستردهای از روشنفکران مطرح میباشد، اما بررسی این مسأله میتواند همچنان مفید و آموزنده باشد.
نویسنده: محمدحسین خورشیدی
بیش از نیم قرن است که انجمن کمالیست (طرفداران کمال آتاتورک) در دور نگهداشتن اسلام از مسائل سیاسی موفق بودهاند، اما در سالهای اخیر اسلام در فضای سیاسی ترکیه ظهور و نمود بیشتری داشته است. در دهه 1990 روایت جدیدی از اسلام سیاسی، اصول انجمن کمالیست را به چالش طلبید. سال 1996 اربکان، اسلامگرای کهنه کار، برای یک سال نخست وزیر ترکیه شد و در سال 2000 حزب توسعه و عدالت (AKP) با گرایشهای اسلامی خود توانست پیروزی بزرگی در انتخابات بهدست آورد. در واقع از نیمه دهه 1990 به بعد اسلام سیاسی زمینههای خود را از دست داد اما بعد از آن جنبش اسلامی تجزیه شد و اسلامگرایان معتدل به صحنه آمدند.
گفتوگو با دکتر فرهنگ رجایی
چگونگی رویارو شدن مسلمانان عرب بهویژه ساکنان خاورمیانه و شمال آفریقا با موج تجدد، ماجرایی پیچیده و چند مرحلهای داشته که تبعات آن هماکنون نیز در تعامل آنها با جهان غرب یا به عبارت دیگر بخشهایی از تمدن جدید قابل مشاهده بوده، مهمترین تحولات سیاسی بینالمللی در جهان امروز را پدید آورده است. مراحل مختلف رویارویی مسلمانان غیرایرانی منطقه با تجدد و رهیافتهای سیاسی آنان بهویژه برای آندسته که خواهان حفظ مسلمانی خود هم بودند، از جمله موضوعاتی بود که درباره آنها با دکتر فرهنگ رجایی، استاد دانشگاه کارلتون کانادا به گفتوگو نشستیم.
دکتر محمد شریف*
چهگونه میتوان تمامی انسانها را به پذیرش مفهوم یکسانی از حقوق بشر سوق داد؟ اعلامیهی جهانی حقوق بشر چنین داعیهای دارد. این سند بر آن است که حداقلی از حقوق را تعریفکند که انتساب عنوان بشر به یک موجود، مستلزم برخورداری این پدیده از آنها باشد. تلاش تمامی انساندوستان و فعالان حقوق بشر نیز در راستای تعمیم حقوق مندرج در این اعلامیه به تمامی مصادیق عنوان فوق یعنی "بشر" است.
مهندس صلاحالدین عباسی
فصل هشتم
(توضیح سه موضوع )
1ـ جزیه و اهل ذمِه:
در اینجا لازم می دانم به توضیح چند مطلب بپردازم. مسلمانان تبلیغ اسلام را بر خود تکلیف می دانستند و حاضر بودند برای آگاه شدن ملتهای جهان از دستورات و قوانین اسلامی از خانه و خاک خود هزاران کیلومتر دور شوند، دارائی خود را از دست بدهند و هر اذیت و آزاری را در این راه به جان بخرند. همه جا را ملک خدا می دانستند و خودرا مجاهد و مهاجرِ در راه خدا می شناختند. مسلمانان در راه تبلیغ اسلام و مسلمان کردن دیگران، حتی در حد یکنفر با هم مسابقه میدادند چرا که از نظر شریعت اسلام: «لان یهدی الله بک رجلاً واحداً خیر لک من حمر النعم ـ اگر خداوند به وسیلهی تو فردی را هدایت کند این امر از تمام نعماتی که خورشید بر آنها می تابد با ارزشتر است.»
نویسنده: محسن نیکخواه
1ـ قضاوت درست درباره نگرش هر مکتب فکری درباره انسان قبل از هر چیز باید از لابهلای اصول کلی، مفاهیم بنیادین و بینش انسان شناسانه آن مکتب و نه از راه احکام و قوانینی استخراج شود چون این کار اولاً حرکت از بعضی از نتایج به مقدمات و اصول است. چرا که در قانونگذاری و احکام قضایی علاوه بر بینش و دیدگاه کلی درباره یک چیز، بعضی از عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نیز دخیلند که عدم توجه به آنها میتواند به فهم تصورات بنیادین درباره آن امر خلل و خدشه وارد آورد.
روشنفکری دینی پدیده فربهی است و در خصوص آن سخن بسیار رفته است اما به جهت اینکه ما همچنان با این پدیده مهم و تأثیرگذار مواجه هستیم و نیز بدان جهت که بانگهای مخالف علیه آن، از جهات مختلف برخاسته است و نیز به دلیل نقش آفرینی مستمر این جنبش مبارک، واجب است که درباره آن بازهم سخن برود و پیامدها و آثار آن بررسی شود، و طرحی برای آینده آن ریخته شود.
افراد و اطواری که ذیل عنوان روشنفکری دینی شناحته شدهاند، به دو قسم منقسم میشوند: روشنفکری و روشنفکران دینی لیبرال و روشنفکری و روشنفکران دینی چپ. بعید البته نیست کسانی خود یا دیگرانی را بیرون از این دو قسم بشمارند، و ضمن حفظ مؤلفههای روشنفکری و دیانت، مقسم چپ و راست را نالازم یا ناکافی به شمار آورند؛ تردید نیز نیست که این دو قسم در تاریخ روشنفکری دینی موجود بوده است، ولو کسانی خود را وراء آن بنشانند. این دو عنوان، عادتاً، مهم و مشهور بودهاند و سخن ما نافی قسم یا اقسام دیگر نیست.
اشاره: با آمدن مباحث علوم اسلامی به میان مردم و مطرح شدن این مسائل در میان آنها سؤالات و پرسشهایی را با خود به سطح جامعه کشانده است و برای عدهای شبهاتی را مطرح ساخته و جنگ و جدلهایی را آفریده است، آن چه در پی میآید، مجموعهای از پاسخهایی است که در زمینهی مسائل اصول فقه مطرح گردیده و استاد و دانشمند بزرگوار ملا محمد عزیزی مشهور به ملا محمد بردهرهشی بهطور خلاصه بدانها پاسخ داده شده است، امید میرود که همگان را سود رساند و باعث رفع ابهامات و اشکالات در این زمینه گردد.
محمود ویسی
نهایت خواست و ارادهی انسان برای رسیدن به چیزی را همت گویند. و ارزش هر انسانی در گرو میزان همت و بزرگی هدفش در زندگی میباشد.
و ارزشمندی زندگی، تنها در تلاش هدفمند آن نهفته است و صرف تحرک و جنبندگی علامت زندگی و حیات نیست بلکه زندگی عبارت از اخذ، تبدیل و عطاء است.
اخذ آنچه را که مفید است و تبدیل آن به أحسن و نیکوتر و عطای آن به دیگران یعنی خودسازی و دیگرسازی، یعنی [ أصلح نفسک و ادع غیرک] ، مجد و بزرگوایای از آن کسانی است که جدیت و تلاش میورزند و پیشرفت و تکامل، از آنِ عاملین مخلص است نه افراد ناتوان و بدبین و برکت مقرون حرکت است و مرداب بودن، مُردن است.
کپی رایت © 1401 پیام اصلاح . تمام حقوق وب سایت محفوظ است . طراحی و توسعه توسط شرکت برنامه نویسی روپَل