هیچ کس منکر ناگوار بودن و زشتیِ گرفتن جان بهناحق و از روی احساسات و فرونشاندن آتش خشم و غضب نیست. جان چنان ارزان و بیارزش نیست تا با کمترین بهانهای آن را از دیگران بگیریم. قابیل به سبب گرفتن جان برادرش هابیل برای همیشه ننگ قاتل بودن را برای خود بهجای گذاشت. او جان برادرش را گرفت اما نام نیکی از خود به یاد گار نگذاشت؛ اما پیامبر اسلام -صلّی الله علیه وسلّم- با بخشیدن وحشی قاتل حمزه سید الشهداء و هند جگرخوار، درس گذشت و بخشش را به همهی انسانها داد. هیچ کس در دنیای امروز با وجود همهی مشکلات اقتصادی، اجتماعی و ناراحتیهای روحی و روانی، منکر تأثیرگزاری بر روح و اعصاب و درنتیجه اقدامات خشن و ناهنجاریهای اجتماعی ناشی از آن نیست؛ اما درخت تناور انسانیت چنان ضعیف نیست که با این بادها بلرزد، بلکه همیشه انسانهای بزرگ و بخشندهای بودهاند که بهعنوان میوههای ارزشمند این درخت موجب شیرینیبخشی به زندگی افراد انسانی بودهاند. فطرت همهی انسانها آنگونه منحرف نشده است که از استفاده از این میوهها محروم شوند. اکنون که در سنندج و یا در هر شهر دیگری جوانان به حد تکلیف نرسیده در زمانی که تکلیف شرعی متوجه آنان نیست دچار خطائی میشوند و موجب از دست دادن جان انسان دیگری میگردند؛ باید خانوادهها، محاكم قضایی، مراجع دینی، روانشناسان و جامعهشناسان در این باره تدابیری اتخاذ نمایند تا اولاً جامعه واکسینه شود و پیشگیری را ترجیح دهند. اما اگر نوجوانی دچار احساسات جوانی شد و مرتکب خطا و گناه و قتلی شد، ضمن اینکه به هیچ وجه کارش قابل دفاع نیست، اما قصاص او هم نمیتواند کار مفید و مثبتی باشد. قصاص بهمعنی انتقام نیست، بلکه بهمعنای گشتن به دنبال بهترین سبب برای حفظ جان انسانهاست و بهترین سبب رضایت و گذشت و مصالحه و چشمپوشی است. هرچند من خودم مرتکب قتل را که به سن تکلیف نرسیده از نظر مالی تبرئه نمیدانم و باید دیه را بپردازد، اما قصاص به معنای کشتن جوانی که در ایامی که مکلّف نبوده و پس از مدتی در انتظار کشتن نگهداشتن تا رسیدن به سن تکلیف و بعد او را کشتن، یک نوع زجرکشی و اعدام تدریجی است که با رحمانیت اسلام و اخلاق اسلامی سازگار نیست. امیدوارم خانوادهی جوان مقتول همشهری سنندجی مانند بسیاری از خانوادههای اهل گذشت و بزرگوار از انتقام و تقاص بگذرند و بهعنوان الگوی مهربانی و نجات جان انسانها تا ابد مردم کردستان و خانوادهی قاتل را مدیون و ممنون خود نمایند.
نظرات