ئەگەر لە ڕادەبەدەر بە گیروگرفتەکانمان سەرنج بدەین، ئه‌وه جۆرێك خواردەمەنیمان پێ داوە. خواردەمەنی زەین سەرنجدانە. سەرنج بدەینە سەر هەر شتێک، به‌هێزتر دەبێ. هەرگیز بە سەرنجدان بە ئاواتە نەگه‌یشتووەکان خواردەمەنی بەوان نەدەیین.
کەمتر سەرنج بدەینە سەر شتە نگاتیڤەکان.
سەبارەت بە ئازار و مەینەتییەکان زۆر قسه نەکەین و ئەوان گەورە نەکەین. زۆرتر هۆگری خۆشییەکانمان بین و سەرنجی خۆمان بۆ خۆشییە بچووکەکان تەرخان بکەین.
حورمەتی چرکەساتە خۆشییە بچووکەکان بگرین بۆ ئەوەی کە گەشانەوەی ئەو چرکەساتە بچووکانە لەسەر هەموو ژیانماندا بڵاو ببێتەوە.
دکتۆر مەحمود وەیسی
وه‌رگێڕ: فایزه حه‌مزه پوور
چەندە باشە کە گوناحەکانمان ئاشکرا نین و هیچ ڕەنگ و بۆنێکیان نییە. ئەگەر ئەمجۆرە بایا ڕووسیا و بێ ئابڕوو دەبووین و هیچ کەسێک توانای هاونشینی لەگەل ئێمەی نەدەبوو و بەناچار هەموو ڕۆژێ و هەموو کات دەبوو خۆمان بشۆردایا. لەوانەیە دەبوو لەژێر باران ژیانمان کردبایا و دووبارە چ باشە ئەوه‌ی کە درۆیەکانمان ڕواڵەتمان ناگۆڕن، چوونکە بەم شێوەیە تەنانەت بۆ چرکەساتێکیش یه‌کترمان نەدەناسییەوە.
کەوایە ئەی خوای دڵۆڤان و لێبووردە و ئەی پۆشانندە و بەخشەندە و ئەی خوای ڕەمەزان، بەهۆی ئەو هەمووە دڵنەرمی و سۆزه‌ته‌وه، شوکرانەبژێریت دەکەین.
نووسه‌ر: دکتۆر مەحموود وەیسی
وه‌رگێڕ: فایزه حه‌مزه‌پوور
هەرکەسێك فێری قوڕئان بێت، نرخ و بەهای گەورەی دەبێت،
هەر کەسێك لە (فیقهـ)دا قسەی کرد، قەدری گران دەبێ،
هەر کەسێك له زانستی فه‌رمووده‌دا بنووسێت، ئەوە بەڵگە و پاڵپشتییه‌كی بەهێزی دەبێت،
هەر کەسێك سەیری زانستی زمانی کرد و لێی وردبۆوە سرووشتی جوان دەبێت،
هەر کەسێك وەک خۆی سەیری کرد، ئەوە بۆچوونەکانی جوان دەبن و
هەر کەسێك نەفسی نەگرێتەوە، هەرگیز عیلم و زانستەکەی سوودی پێ ناگەیەنێت.
ئیمامی شافیعی
حەسەنی بەسری ده‌ڵێ:
بڕوا ناکەم خوای گەورە کەسێک سزا بدات کە «استغفراللە» بکات.
وتیان بۆچی؟
وتی: کێ یارمەتی داوە کە وا بڵێت؟
وتیان: خوا (اللە)
وتی: دەی خوای گەورە گەر بیویستایە سزای بدات، یارمەتی نەده‌دا «استغفراللە» بکات.
«وَمَا كَانَ اللهُ مُعذِّبَهُمْ وهُمْ يَسْتَغْفِرُون» (ئه‌نفال/33)
سوله‌يمانی کوڕی قاسم ده‌فەرموێت:
«هەموو عیبادەت و کردەوەیەک پاداشتەکەی باس کراوە و دیاری کراوە، تەنها ئارامگرتن نەبێت،
خوای گەورە دەفەرموێت:
{إنّما يوفى الصابرون أجرهم بغير حساب}
واته: وەکوو باران پاداشت بۆیان دەبارێت»
ئیبنی قه‌ییم ڕه‌حمه‌تی خوای لێ بێت، ده‌فه‌رموێ:
هەرکەس زۆر "سبحان الله" بڵێت، ئەوە ناخۆشییەکانی لەسەر لا دەچێت.
هەر کەس زۆر "الحمدلله" بڵێت: خۆشی و نیعمەتەکان بۆی بەردەوام دەبێت.
هەر کەس زۆر "استغفرالله" بڵێت، دەرگاکانی خێری بۆ دەکرێتەوه.
سوێند بەخوا تەمەنت لەو ڕۆژەوە نیە کە تێیدا لە دایک بوویت،
بەڵکوو لەو ڕۆژەوەیە کە خوات تێدا ناسیوە.
ئیبنو عەتاء
مرۆڤ دوو جار لە بەردەم خوا ڕادەوەستێ:
جاری یەکەم لە نوێژدا
جاری دووەمیـش لە ڕۆژی قیامەت.
چەند لە وەستانی یەکەم سەرکەوتوو بوو،
لە وەستانی دووەم سەرفرازی دەکات.
ئیبنی قه‌ییم
کاتێک نوێژی بەیانی وەکوو نوێژی ھەینی قەرەباڵغ بوو، سەردەکەوین
سەلاحەددینی ئەییوبی
هەرکەسێک بەردەوام «سبحان الله» بڵێت، ڕووی گەش دەبێت
هەرکەسێک بەردەوام «الحمدلله» بڵێت، خێر لەدوای خێری بۆ دێت
هەرکەسێک بەردەوام «استغفرالله» بڵێت دەرگا داخراوەکانی بۆ دەبێتەوە.
ابن القیم/ الداء والواء: (۱۸۷_۱۸۸)
دوو تایبەتمەندی هەن لە عەبددا كه ئەگەر چاك بوون، ئەوانی تریشی چاڪ دەبن:
۱ـ نوێژەڪانی
۲ـ زمانی
یوونس كوڕی عوبه‌ید
سیر ٲعلام النبلاء ٦/۲۹۳
لەهیچ شتێک ئەوەندە پەشیمان نیم بەئەندازەی ئەو ڕۆژەی خۆر ئاوا دەکەم و تەمەنم کەم دەکات و کرده‌وەی چاکیشم تێدا نەکردبێت.
ئیبنی مه‌سعوود(خوا لێی ڕازی بێت)
شێخ حەسەنی بەسری:
یا ابن آدم، ٳنما ٲنت ٲیام مجموعة، كلما ذهب یوم ذهب بعضك!!!
واته: ئەی ڕۆڵەی ئادەم و مرۆڤی ژیر!! باش سەرنج بدە لە خۆت کە تۆ کۆمەڵە ڕۆژانێکی تایبەتی، هەر ڕۆژێکت کە لێ دەڕوا، بەشێک لە تۆ دەتوێتەوە.
ئازیزان ڕۆژەکان بە پەلە دەگوزەرێن و ڕۆژژمێر و دەفتەری تەمەنمان بەبێ ئەوەی مۆڵەتمان لێ بگرێ، لاپەڕەکانی خۆی دەداتەوە و هەر لاپەڕەیه‌ک کە لەم ڕۆژژمێرە دەدرێتەوە، ئیتر بە هیچ جۆرێک ناگەڕێتەوە، کەواتە با هەوڵ بدەین ساتەکانی ژیانمان پڕ بکەین لە زانیاری و پارێزگاری و سوود و قازانجمان هەبێت بۆ خۆمان و کۆمەڵگەمان.
ئاماده‌كردن: موحەممەد ئیزەدی
لە چلدانەی قاعیدەی شەمس یاسای چواردە
لە بڕی بەرهەڵەست لە بەرانبەر گۆڕانکارییه‌کی کە خوا بۆی ڕەخساندوویی، تەسلیم و مل کەچ بە.
لەگەڵ ژیان هاوڕێ بە و لەگەڵ ڕەوتی ئەو خۆ ڕێک بخە
دڵەڕاوکێت نەبێ ژیانت سەرووژێر دەبێ
چونكه لەوانەیە بەو گۆڕانکارییە، ژیانێکی زۆر باشترت لە پێش بێ.
ەجیب مەحفوز نووسەری مسری ده‌ڵێ:
هیچ کات پێم مەڵێن فڵانە کەس ڕقی لەتووه و باست دەکا
لێم گەڕێن با هەموو کەسم خۆش بوێ و وابزانم هەموو کەسیش منی خۆش دەوێ .....